Σάββατο 23 Μαρτίου 2013

Η επανάσταση του 1821


Ελληνική Επανάσταση του 1821
Η Ελληνική Επανάσταση ή Επανάσταση του 1821 ήταν η ένοπλη εξέγερση των Ελλήνων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με σκοπό τη δημιουργία ανεξάρτητου εθνικού κράτους.
Οι απαρχές του ελληνικού εθνικού κινήματος βρίσκονται στην ώριμη φάση του νεοελληνικού Διαφωτισμού, περί το 1800. Η επανάσταση οργανώθηκε από μία συνωμοτική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1814, τη Φιλική Εταιρία. Την άνοιξη του 1821 οι Φιλικοί δημιούργησαν πολλές επαναστατικές εστίες από την Μολδοβλαχία μέχρι την Κρήτη. Οι περισσότερες από αυτές έσβησαν σε σύντομο χρονικό διάστημα, όμως οι επαναστάτες κατάφεραν να υπερισχύσουν στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και σε πολλά νησιά του Αιγαίου και να κατανικήσουν τις στρατιές που έστειλε εναντίον τους ο Σουλτάνος τα δύο επόμενα χρόνια. Οι Έλληνες οργανώθηκαν πολιτικά και συνέστησαν προσωρινή κεντρική διοίκηση, η οποία επέβαλε την εξουσία της στους επαναστατημένους μετά από δύο εμφυλίους πολέμους. Οι οθωμανικές δυνάμεις με τη συνδρομή του Ιμπραήμ πασά κατάφεραν να περιορίσουν σημαντικά την επανάσταση, αλλά η πτώση του Μεσολογγίου το 1826 σε συνδυασμό με την ήττα του Ιμπραήμ στη Μάνη και το κίνημα του Φιλελληνισμού, συνέβαλαν στη μεταβολή της διπλωματικής στάσης των ευρωπαϊκών μεγάλων δυνάμεων, που είχαν αντιμετωπίσει με δυσαρέσκεια το ξέσπασμα της επανάστασης. Η διπλωματική ανάμιξη της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας και η ένοπλη παρέμβασή τους με τη ναυμαχία του Ναυαρίνου και το ρωσοτουρκικό πόλεμο συνέβαλαν στην επιτυχή έκβαση του αγώνα των Ελλήνων, αναγκάζοντας την Πύλη να αποδεχθεί την ήττα της. Μετά από μια σειρά διεθνών συνθηκών από το 1827 και εξής, η ελληνική ανεξαρτησία αναγνωρίστηκε το 1830 και τα σύνορα του νέου κράτους οριστικοποιήθηκαν το 1832.
Το σύνθημα της επανάστασης, "Ελευθερία ή Θάνατος", έγινε το εθνικό σύνθημα της Ελλάδας και από το 1838 η 25η Μαρτίου, επέτειος εορτασμού της έναρξής της επανάστασης, καθιερώθηκε ως ημέρα εθνικής εορτής και αργίας.
Προεπαναστατική περίοδος
Στον απόηχο της Αμερικανικής και της Γαλλικής Επανάστασης και των Ναπολεόντειων πολέμων, που δεν είχαν αντίκτυπο στις οπισθοδρομικές πλέον δομές της αχανούς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας του Μαχμούτ Β' (1808-1839), δημιουργήθηκε το εθνικό κίνημα των Ελλήνων, βασικά χαρακτηριστικά του οποίου ήταν η προβολή ανεξάρτητης εθνικής υπόστασης των Ελλήνων στο αρχαίο παρελθόν, η καταγγελία της Οθωμανικής εξουσίας ως παράνομης και αυθαίρετης και η έκφραση της βούλησης ίδρυσης ανεξάρτητης και ευνομούμενης ελληνικής πολιτείας.[1] Ανάμεσα στους Έλληνες της διασποράς, αλλά και στα ελληνικά εδάφη, ιδρύθηκαν αρχικά εταιρείες με σκοπούς πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς, τη διάδοση, δηλαδή, της παιδείας στους υπόδουλους Έλληνες, όπως το Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο το 1809 στο Παρίσι και η Φιλόμουσος Εταιρεία των Αθηνών το 1813 και της Βιέννης το 1814[1], οι οποίες αποτέλεσαν τον προθάλαμο για τη δημιουργία φιλελεύθερης πολιτικής οργάνωσης
Το 1814 τρεις ριζοσπάστες έμποροι μεσαίας οικονομικής εμβέλειας, ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Αθανάσιος Τσακάλωφ και ο Εμμανουήλ Ξάνθος, ίδρυσαν στην Οδησσό της Ρωσίας τη Φιλική Εταιρεία, μια μυστική και παράνομη οργάνωση που λειτουργούσε στα πρότυπα των μασονικών στοών και είχε ως στόχο τη συγκέντρωση πόρων και τη δημιουργία δομών για την κήρυξη επανάστασης για την ίδρυση ανεξάρτητου εθνικού κράτους. Σε αντίθεση με τις πολλές εξεγέρσεις που είχαν λάβει χώρα κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας στον κατακτημένο ελληνικό χώρο, οι οποίες συνδέονταν με πολιτικά σχέδια μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, η επανάσταση που σχεδίαζαν οι Φιλικοί επρόκειτο να είναι αυτοδύναμη επανάσταση των Ελλήνων.
Μετά από κάποιες πρώτες δυσκολίες, στην Εταιρεία μυήθηκαν πολλοί λόγιοι, φοιτητές, έμποροι και οικονομικά ισχυροί Έλληνες όχι μόνο της διασποράς, αλλά και της αυτοκρατορίας, ιδίως μετά την μεταφορά της έδρας της στην Κωνσταντινούπολη, το 1818. Εκμεταλλευόμενοι μια μακραίωνη παράδοση χρησμολογιών και τη διάδοση των μεσσιανικών αντιλήψεων ανάμεσα στις παραδοσιακές ορθόδοξες κοινότητες των ελληνικών χωρών, οι Φιλικοί άφηναν να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι διέθεταν τη στήριξη της Ρωσίας. Η οικειοποίηση του μεσσιανικού λόγου από τον ελληνικό επαναστατικό εθνικισμό, και ιδίως η εκκοσμίκευση της έννοιας της παλιγγενεσίας, διευκόλυνε την ανάπτυξη ενός απελευθερωτικού ήθους και την υιοθέτηση του κλασικιστικού μύθου περί καταγωγής από τους αρχαίους Έλληνες και του νεωτερικού επαναστατικού προγράμματος και από παραδοσιακά ορθόδοξα στρώματα, όπως οι προεστώτες, οι κλεφταρματολοί, οι κληρικοί και οι χωρικοί.[5] Μετά την άρνηση του υπουργού εξωτερικών του Τσάρου της Ρωσίας, Ιωάννη Καποδίστρια, να αναλάβει την αρχηγία της Εταιρείας, Γενικός Επίτροπος της Αρχής αναδείχθηκε τον Απρίλιο του 1820 ο Φαναριώτης πρίγκιπας Αλέξανδρος Υψηλάντης, ανώτατος αξιωματικός του Ρωσικού στρατού.
Τα γεγονότα του 1821 
Η προετοιμασία της επανάστασης

Σε διαβουλεύσεις της Αρχής στο Ισμαήλι της Βεσσαραβίας καταστρώθηκε το σχέδιο της εξέγερσης, κέντρο της οποίας θα ήταν η Πελοπόννησος. Το "Σχέδιον Γενικόν" των Φιλικών πρόβλεπε λαϊκή εξέγερση στην Κωνσταντινούπολη και πυρπόληση του οθωμανικού στόλου, μετάβαση του Υψηλάντη στη Μάνη και εξέγερση στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, για λόγους αντιπερισπασμού. Υπήρχε ακόμη πρόβλεψη για συμμαχία με Σέρβους και Βουλγάρους.[7] Τα συντηρητικά στοιχεία της Φιλικής μαζί με τους προεστούς (κοτζαμπάσηδες) του Μοριά δεν ήθελαν εκτεταμένες στρατιωτικές επιχειρήσεις στον Ελληνικό χώρο και προωθούσαν την ιδέα να γίνει εκμετάλλευση της προστριβής μεταξύ Πύλης και Αλή πασά.
Υπήρχαν διαφωνίες μεταξύ των ηγετικών στελεχών της Επανάστασης για το πότε αυτή θα έπρεπε να ξεκινήσει. Ο Υψηλάντης ήταν της άποψης ότι πρέπει να κηρυχθεί η Επανάσταση την άνοιξη του 1821. Υπέρ της επίσπευσης της έναρξης ήταν και οι Πατζιμάδης και Αντ. Κομιζόπουλος οι οποίοι από τη Μόσχα έγραφαν στον Ξάνθο την 14 Δεκ. 1820 ότι "... καιρός να αρχίση η θεώρησις του μπιλάντζου (Επανάστασης) καθ' όλα τα φαινόμενα ...". Ομοίως οι Γ. Ολύμπιος και Ι. Φαρμάκης με επιστολές τους της 9 Ιαν. 1821 από το Βουκουρέστι προς τον Υψηλάντη τόνιζαν την ανάγκη της γρήγορης έναρξης. Ο Δικαίος επίσης τόνιζε ότι "... ο καιρός δεν περιμένει την εδικήν σου και την εδικήν μου αργοπορίαν...". Αντίθετα, οι Αθ. Τσακάλωφ, Παν. Αναγνωστόπουλος, ο επίσκοπος Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιος και ο Αλ. Μαυροκορδάτος που βρίσκονταν στην Πίζα ήταν της άποψης ότι οι προπαρασκευές δεν ήταν επαρκείς και δεν μπορούσε να αρχίσει σύντομα η Επανάσταση. Ο Αναγνωστόπουλος περί τα μέσα Φεβρουαρίου 1821 πήγε στη Ρουμανία όπου πρότεινε πεντάμηνη αναβολή της εξέγερσης. Όμως ο Υψηλάντης, επωφελούμενος της κατάστασης που δημιουργήθηκε στα μέσα Φεβρουαρίου από τον θάνατο του ηγεμόνα Αλέξανδρου Ν. Σούτσου, άρχισε τις προκαταρκτικές επαναστατικές ενέργειες. Εν τω μεταξύ έφτασαν οι πληροφορίες για την προδοσία του μυστικού από τον φιλικό Ασημάκη Θεοδώρου και δημιουργήθηκαν φόβοι ότι θα ακολουθούσαν βαριά αντίποινα των Τούρκων κατά των Ελλήνων. Ταυτόχρονα, το μυστικό διέρρευσε και στο Ιάσιο όπου ακόμα και μικρά παιδιά το εγνώριζαν. Έτσι αποφασίστηκε η κήρυξη της Επανάστασης χωρίς αναβολή. Ο ιστορικός Αλ. Ι. Δεσποτόπουλος θεωρεί ότι η τελική απόφαση για την Επανάσταση ελήφθη στο Κισνόβιο, πρωτεύουσα της Βεσσαραβίας, την 16 Φεβρουαρίου 1821, όπως προκύπτει από συγκαλυμμένο μήνυμα που έστειλε στον Ξάνθο την ίδια ημέρα.
Η επανάσταση στη Μολδοβλαχία 
Πρώτη πολεμική πράξη της επανάστασης ήταν η διάβαση του ποταμού Προύθου, στη Μολδαβία από τον Υψηλάντη στις 22 Φεβρουαρίου 1821 και η είσοδός του στο Ιάσιο. Στις 24 Φεβρουαρίου ο Υψηλάντης εξέδωσε προκήρυξη, το ιδεολογικό μανιφέστο της επανάστασης, με την οποία βεβαίωνε τους Έλληνες ότι "μια κραταιά δύναμις" ήταν έτοιμη να βοηθήσει τον αγώνα τους και τους καλούσε να πάρουν τα όπλα υπέρ των Δικαιωμάτων και της ελευθερίας τους, μιμούμενοι τους άλλους Ευρωπαϊκούς λαούς.[10] Την 1 Μαρτίου ξεκίνησε την πορεία του προς τη Βλαχία, αφού ενώθηκε με τα τμήματα του Γεωργάκη Ολύμπιου, του Ιωάννη Φαρμάκη και πολλών Ελλήνων εθελοντών. Μαζί με τον Ιερό Λόχο που είχε συγκροτηθεί από 500 περίπου σπουδαστές των σχολών των πριγκιπάτων, η στρατιωτική δύναμη του Υψηλάντη έφτανε τους 7.000, μεταξύ των οποίων ήταν Βαλκάνιοι γείτονες (Σέρβοι, Βούλγαροι, Αρβανίτες).
Στα πριγκιπάτα η επανάσταση εξαπλώθηκε με επιτυχία. Οι Ρουμάνοι σύμμαχοι ήταν συσπειρωμένοι γύρω από τον εθνικό τους ηγέτη, συνεργάτη των Φιλικών Τούντορ (Θεόδωρος) Βλαντιμιρέσκου, που είχε κηρύξει επανάσταση ένα μήνα πριν ο Υψηλάντης περάσει τον Προύθο. Στις 21 Μαρτίου ο Βλαντιμιρέσκου με 6.000 πεζούς και 2.500 ιππείς κατέλαβε το Βουκουρέστι μέσα σ' ένα κλίμα γενικού ενθουσιασμού του πληθυσμού και ακολούθησε ο Υψηλάντης που μπήκε στην πόλη με τον στρατό του στις 27 Μαρτίου. Όλα έδειχναν ότι τα δύο κινήματα, θα συνεργάζονταν για την επιτυχία της εξέγερσης όμως για ποικίλους λόγους αυτό δεν έγινε.
Σε διεθνές (ευρωπαϊκό) επίπεδο η είδηση για εξέγερση στα πριγκιπάτα από τον Υψηλάντη δεν έγινε ευνοϊκά δεκτή από τις ισχυρές δυνάμεις της εποχής και μετά από μια σειρά διπλωματικών διεργασιών (Αγγλία, Αυστρία) και πιέσεων ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος αποκήρυξε τελικά την εξέγερση και ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε' της Κωνσταντινούπολης αφόρισε τον Υψηλάντη και κάλεσε τον πληθυσμό να μείνει υπάκουος στο καθεστώς. Τα γεγονότα αυτά επηρέασαν το κίνημα στις ηγεμονίες και από το σημείο αυτό και μετά λανθασμένες επιλογές από το ελληνικό και ρουμανικό στρατόπεδο έφεραν την τελική αποτυχία της εξέγερσης στα πριγκιπάτα.
Στα πριγκιπάτα η επανάσταση δεν είχε καλή εξέλιξη. Πρώτα ήρθε η διάσπαση των επαναστατών και η σύλληψη και εκτέλεση του Βλαντιμιρέσκου από τους Έλληνες, την νύχτα της 27 Μαΐου με τη βοήθεια των αξιωματικών του, Πρόβαν και Μακεντόνσκι. Οι Οθωμανοί εισήλθαν με ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις στο Βουκουρέστι και ο Υψηλάντης, σε απελπιστική θέση υποχωρεί αμαχητί προς τα Καρπάθια. Στις 7 Ιουνίου δόθηκε από τους μαχητές του Ιερού Λόχου , η πολυαίμακτη μάχη στο Δραγατσάνι, όπου έπεσαν νεκροί διακόσιοι νέοι σπουδαστές και σαράντα πιάστηκαν αιχμάλωτοι από τους Οθωμανούς. Ο Υψηλάντης υποχωρώντας έφτασε στα αυστριακά σύνορα, συνελήφθη από τους αυστριακούς και φυλακίστηκε στο φρούριο του Μούνκατς. Λίγο μετά την αποφυλάκισή του επτά χρόνια αργότερα, πέθανε από καρδιά.
Στη Μολδαβία τα τμήματα του Γεωργάκη Ολύμπιου, του Φαρμάκη και του Καρπενησιώτη συνέχισαν τον άνισο αγώνα με τις οθωμανικές δυνάμεις. Ο Καρπενησιώτης συγκρούεται με τους Οθωμανούς στο Γαλάτσι και τον Προύθο με σοβαρές απώλειες. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος, μετά από πολλές συγκρούσεις, καταφεύγει με έντεκα μαχητές στη Μονή Σέκου, αντιστέκεται ηρωικά και στις 23 Οκτωβρίου βάζουν φωτιά στη μπαρουταποθήκη του μοναστηριού και τινάζονται στον αέρα μαζί με τους εχθρούς. Ο Φαρμάκης προδόθηκε στους Οθωμανούς από Άγγλους και Αυστριακούς και θανατώθηκε με φρικτά βασανιστήρια. Στις αρχές του 1822 το κίνημα στα ρουμανικά πριγκιπάτα είχε κατασταλεί εντελώς. Η απασχόληση στα πριγκιπάτα σοβαρών στρατιωτικών οθωμανικών δυνάμεων βοήθησε να ανάψει και να διατηρηθεί η επαναστατική φλόγα στην Ελλάδα.
Το ξέσπασμα της επανάστασης στην Πελοπόννησο 
Την 1 Μαρτίου ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό την Πελοπόννησο, μετά από ενέργειες του Φιλικού Ξάνθου, ένα καράβι φορτωμένο με προκηρύξεις για εξέγερση. Με το καράβι αυτό έφτασε στη Μάνη στα τέλη Μαρτίου και η είδηση της εξέγερσης στη Μολδοβλαχία. Κάποιες αναταραχές των χριστιανών στην Πόλη σχετικές με την εξέγερση, έδωσαν όταν ξέσπασε η επανάσταση στο Μοριά αφορμή για σφαγές. Ο Φωτάκος αναφέρει ότι οι Έλληνες που κατήρχοντο στην Ελλάδα από τη Ρωσία και την Κωνσταντινούπολη διέδιδαν ως ημέρα έναρξης της επανάστασης την 25 Μαρτίου.[12]
Η Πύλη θεωρούσε πρωταρχικό θέμα την αντιμετώπιση της ανταρσίας του Αλή πασά, αλλά ανησυχούσε σοβαρά από τις φήμες και τις καταγγελίες των Άγγλων για εξέγερση στο Μοριά. Λίγο μετά την εξέγερση στις ρουμανικές ηγεμονίες, αλλά όχι εξαιτίας της, οι Τούρκοι της Τριπολιτσάς κάλεσαν τους προεστούς του Μοριά με πρόσχημα την συνηθισμένη κοινή ετήσια σύσκεψη, με στόχο όμως να τους κρατήσουν ομήρους. Οι περισσότεροι προεστοί ήταν διστακτικοί και δεν πήγαν. Ὀσοι πήγαν εκτελέστηκαν αργότερα, άλλοι με το ξέσπασμα της επανάστασης, άλλοι λίγες μέρες πριν την Άλωση της Τριπολιτσάς και άλλοι πέθαναν από τις κακουχίες στις φυλακές.
Στα μέσα Μαρτίου 1821 ο Παπαφλέσσας είχε ολοκληρώσει τον κύκλο των περιοδειών του στην Πελοπόννησο και βρισκόταν μαζί με τον Αναγνωσταρά στη Μεσσηνία, περιοχή για την οποία είχε ταχθεί υπεύθυνος από την Φιλική Εταιρεία. Ο Κολοκοτρώνης ήταν επίσης στο χώρο ευθύνης του, τη Μάνη. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν κρυμμένος στην Πάτρα, έτοιμος να αναλάβει δράση. Άλλοι Φιλικοί ήταν σε διάφορους χώρους ευθύνης ο καθένας. Παρά τις αμφιβολίες των προεστών, το κλίμα στην Πελοπόννησο ήταν έντονα επαναστατικό και ένας σπινθήρας έλειπε για την μεγάλη έκρηξη.
Το 1820 είχε οριστεί ως ημέρα έναρξης της επανάστασης από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη η 25η Μαρτίου.[13][14][15] Είχε μάλιστα επιλεγεί ακριβώς επειδή είναι η ημέρα του Ευαγγελισμού.[16] Παρ' ότι για διάφορους λόγους η επανάσταση είχε ήδη αρχίσει στη Μολδοβλαχία και ξέσπασε νωρίτερα σε διάφορες περιοχές της Πελοποννήσου, σε ορισμένες περιοχές άρχισε ακριβώς την προκαθορισμένη ημερομηνία με τις πολιορκίες των κάστρων, εξέγερση ή τελετουργικά. 
Το έναυσμα της επανάστασης δόθηκε το δεκαήμερο μεταξύ 14-25 Μαρτίου σε διαφορετικά σημεία στο Μωριά. Στην περιοχή των Καλαβρύτων, την περίοδο αυτή έλαβαν χώρα σημαντικά επαναστατικά γεγονότα, τα οποία αποτέλεσαν το σπινθήρα για την έναρξη της Επανάστασης. Πρώτος ο Νικόλαος Χριστοδούλου ή Σολιώτης, αγνοώντας τις ατέρμονες συνελεύσεις των προεστών στην Αγία Λαύρα, μαζί με τον Αναγνώστη Κορδή και άλλους κλέφτες, στις 14 Μαρτίου 1821 έστησαν ενέδρα και χτύπησαν στην τοποθεσία «Πόρτες» κοντά στο χωριό Αγρίδι τρεις γυφτοχαρατζήδες και τρεις ταχυδρόμους που μετέφεραν επιστολές του καϊμακάμη της Τριπολιτσάς Μεχμέτ Σαλίχ στον Χουρσίτ πασά στα Ιωάννινα, κατόπιν παροτρύνσεως του Σωτήρη Χαραλάμπη. Ακολούθησε στις 16 Μαρτίου 1821 η επίθεση του Χονδρογιάννη στην τοποθεσία «Χελωνοσπηλιά» της Λυκούριας, εναντίον του φοροεισπράκτορα Λαλαίου Τουρκαλβανού Σεϊδή, που μετέφερε μαζί με τον καταγόμενο από τη Βυτίνα «Σαράφη» Νικόλαο Ταμπακόπουλο, χρεόγραφα από την Κερπινή Καλαβρύτων στην Τριπολιτσά. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας σημειώθηκε επίθεση εναντίον ανθρώπων του Τούρκου διοικητή (Βοεβόδα) των Καλαβρύτων Ιμπραήμ πασά Αρναούτογλου, που ανήσυχος εξαιτίας των γεγονότων που προηγήθηκαν ξεκίνησε με ολόκληρη τη φρουρά του για την Τριπολιτσά. Ο Αρναούτογλου, όταν πληροφορήθηκε όσα συνέβησαν, έντρομος έσπευσε να κλειστεί μαζί με τους υπόλοιπους Τούρκους στους τρεις οχυρούς πύργους των Καλαβρύτων. Στις 21 Μαρτίου 1821, 650 ένοπλοι αγωνιστές με αρχηγούς τον Σωτήρη Χαραλάμπη, τον Α. Φωτήλα, τον Σωτήρη Θεοχαρόπουλο, τον Ιωάννη Παπαδόπουλο, τον Νικόλαο Σολιώτη και τους Πετιμεζαίους επιτέθηκαν εναντίον των Τούρκων που είχαν καταφύγει στους πύργους και τους ανάγκασαν να παραδοθούν.[21] Αυτή ήταν η πρώτη πολεμική επιτυχία της επανάστασης. Παράλληλα, ξεσηκώθηκε η Πάτρα από τους Φιλικούς Παναγιώτη Καρατζά, Βαγγέλη Λειβαδά και Ν. Γερακάρη αναγκάζοντας τους Μουσουλμάνους να κλειστούν στο φρούριό της.
Σύμφωνα με έναν από πολύ νωρίς διαδεδομένο στην Ελλάδα θρύλο, η επανάσταση ξεκίνησε όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης και κήρυξε την έναρξή της στις 25 Μαρτίου στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα.[22] Ο θρύλος απέκτησε σημαντική θέση στην επίσημη ελληνική εθνική αφήγηση, καθώς αποκατέστησε το ρόλο της Εκκλησίας στην επανάσταση και ταύτισε την εθνική και θρησκευτική ταυτότητα.[23] Ο ίδιος ο Γερμανός δεν αναφέρει τη σκηνή στα ημιτελή [24] απομνημονεύματά του για την ημέρα εκείνη,[25][26] ούτε αναφέρουν κάτι σχετικό οι υπόλοιποι απομνημονευματογράφοι της Επανάστασης, εκτός από τον Κανέλλο Δεληγιάννη, ο οποίος έγραψε τα απομνημονεύματά του πολύ αργότερα. Είναι όμως γνωστό ότι στα απομνημονεύματά του ο Γερμανός αναφέρεται πολύ λίγο στην προσωπική του δράση.[27] Η δημιουργία του οφείλεται στον Γάλλο πρόξενο Φρανσουά Πουκεβίλ, που διοχέτευσε στο γαλλικό τύπο ό,τι του έστελνε ο Γερμανός [28] και το 1824 συνέθεσε μια φανταστική λεπτομερή εξιστόρηση του περιστατικού.[22] Κάποιοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο πυρήνας του θρύλου διασώζει κάποια ιστορική αλήθεια, βασιζόμενοι σε προσωπικά αρχεία αγωνιστών και ιεραρχών του 1821, που ισχυρίζονται ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός τέλεσε δοξολογία στις 17 Μαρτίου στην Αγία Λαύρα και όρκισε ορισμένους κοτζαμπάσηδες και επισκόπους του Μωριά, που βρίσκονταν εκεί για τον εορτασμό του Αγίου Αλεξίου. Οι περισσότεροι ιστορικοί, όπως αναφέρει ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος[εκκρεμεί παραπομπή], είναι της άποψης που αναφέρεται στα απομνημονεύματα του Παλαιού Πατρών Γερμανού, ότι δηλαδή, "οι [...] συσκεφθέντες αποφάσισαν να μην δώσουν αιτίαν τινά, αλλά ως πεφοβισμένοι να παραμερίσωσι εις ασφαλή μέρη". Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι συγκεντρωμένοι έφυγαν από την Αγία Λαύρα στις 17 Μαρτίου έχοντας γνώση της επικείμενης έναρξης επανάστασης.[29]
Στη Μάνη[2] η επανάσταση κινητοποιήθηκε από τους Κολοκοτρώνη, Παπαφλέσσα, Νικηταρά και Κεφάλα. Εκεί εξοπλίστηκαν 2.000 Μανιάτες και Μεσσήνιοι με πολεμοφόδια που είχαν σταλεί από τους Φιλικούς της Σμύρνης και είχαν φτάσει εκεί με καράβια. Στις 23 Μαρτίου απελευθερώθηκε η Καλαμάτα.[30] Στις 24 Μαρτίου μαζεύτηκαν στα περίχωρα της Καλαμάτας γύρω στους 5.000 Έλληνες για να πάρουν την ευλογία της Εκκλησίας και την ίδια μέρα ξεσηκώθηκε η Φωκίδα στη Ρούμελη.
Στην Καλαμάτα συστάθηκε η Μεσσηνιακή γερουσία και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης τοποθετήθηκε επικεφαλής της. Πρώτη πράξη της νέας εξουσίας ήταν να στείλει έγγραφο προς τα χριστιανικά έθνη ζητώντας τη βοήθειά τους και αυτό το έγγραφο ήταν και η πρώτη πράξη διεθνούς δικαίου της επανάστασης. Στην Πάτρα ιδρύθηκε το Αχαϊκό διευθυντήριο, από τους προεστούς Ανδρέα Λόντο και Χαραλάμπη, τον Παπαδιαμαντόπουλο και το δεσπότη Παλαιών Πατρών Γερμανό, που στις 26 Μαρτίου επέδωσε στους ξένους διπλωμάτες που βρίσκονταν στην Πάτρα επαναστατική διακήρυξη.[32]
Από την 24 Μαρτίου άρχισε στην Κωνσταντινούπολη σφαγή Ελλήνων σαν αντιπερισπασμός και εκδίκηση για την επανάσταση. Εκτελέστηκαν Έλληνες που είχαν αξιώματα και συγγενείς τους, κληρικοί μεταξύ των οποίων ο μητροπολίτης Εφέσου Διονύσιος Καλλιάρχης, αλλά και ανώνυμοι που συλλαμβάνονταν σε επαρχίες ως ύποπτοι και αποστέλονταν στην Κωνσταντινούπολη. Αναφέρεται μάλιστα και το εξής ευτράπελο: Οι Τούρκοι είχαν την πληροφορία ότι για την Επανάσταση ευθύνονται "οι απόστολοι της Εταιρείας, η ελευθερία και ένας μονόχειρας (ο Αλ. Υψηλάντης)". Νομίζοντας ότι αυτά ήταν ονόματα ανθρώπων οι αμαθείς Τούρκοι έλεγχαν τους περαστικούς αναζητώντας "μπιρ Αποστόλ, μπιρ Ετερλή, μπιρ Λευτέρ, μπίρτα Τσολάκ", δηλ. έναν Απόστολο, έναν Εταίρο, έναν Ελευθέριο και έναν μονόχειρα.[33]
Εξάπλωση της επανάστασης στη Στερεά Ελλάδα 
Στην Στερεά Ελλάδα κηρύχθηκε επίσημα η έναρξη της επανάστασης στις 27 Μαρτίου, στη μονή Οσίου Λουκά κοντά στη Λιβαδειά, με παρόντες τους οπλαρχηγούς Αθανάσιο Διάκο και Βασίλη Μπούσγο και προκρίτους της περιοχής.
Στο συμβούλιο των οπλαρχηγών στη Μεσσηνία ο Κολοκοτρώνης πρότεινε σαν βασικό στόχο την Τρίπολη, που ήταν το στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο της Πελοποννήσου και μετά από τη διαφωνία του Μαυρομιχάλη, που είχε οριστεί αρχιστράτηγος, άρχισε πορεία στρατολόγησης στην Αρκαδία. Ανάλογες πορείες έκαναν άλλοι οπλαρχηγοί σε διάφορες περιοχές. Στις 29 Μαρτίου ο Κολοκοτρώνης είχε μαζέψει 6.000 άνδρες και προσπάθησε να πολιορκήσει την Καρύταινα, όμως στην πρώτη έξοδο των Τούρκων, το στράτευμα διαλύθηκε. Δεν απογοητεύτηκε και μεθοδικά εγκατέστησε φρουρές σε επίκαιρα σημεία γύρω από την Τρίπολη (Λεβίδι, Πιάνα, Χρυσοβίτσι, Βέρβαινα, Βαλτέτσι, Τρίκορφα), για να μπορούν να ελεγχθούν οι δρόμοι που οδηγούσαν προς τα εκεί.
Η επανάσταση επεκτάθηκε γρήγορα σε όλη την Πελοπόννησο και Ανατολική Στερεά και είχε μεγάλη επιτυχία αφού πέρασαν στον έλεγχο των επαναστατών πολύ σύντομα, Καλάβρυτα (21 Μαρτίου), Καλαμάτα (23 Μαρτίου), Αίγιο (23 Μαρτίου), Γαλαξίδι (26 Μαρτίου),[34] Άργος, Καρύταινα, Μεθώνη, Νεόκαστρο, Φανάρι, Γαστούνη, Ναύπλιο στην Πελοπόννησο και Σάλωνα (Πανουργιάς, 27 Μαρτίου),[35] Λιδωρίκι (Σκαλτζάς,[36] 28 Μαρτίου), Μαλανδρίνο (Σκαλτζάς, 30 Μαρτίου), Λιβαδειά (Διάκος, 31 Μαρτίου), Θήβα (Μπούσγος, 3 Απριλίου), Αταλάντη στη Στερεά Ελλάδα.
Οι Οθωμανοί περιορίστηκαν στα κάστρα όπου είχαν αρχίσει πολιορκίες. Τα σπουδαιότερα από αυτά τα κάστρα ήταν τα κάστρα στο Ρίο και στο Αντίρριο, της Πάτρας, του Ακροκορίνθου πάνω από την Κόρινθο, τα δύο κάστρα του Ναυπλίου, το Παλαμήδι και το Μπούρτζι, της Μονεμβασιάς, της Μεθώνης, της Κορώνης, το Νεόκαστρο και το Παλαιόκαστρο του Ναυαρίνου (Πύλος) και το κάστρο της Τριπολιτσάς. Στο κάστρο του Άργους που ήταν παραμελημένο δεν κλείστηκαν Οθωμανοί. Τα κάστρα ήταν επί το πλείστον κτισμένα παράλια σε δύσβατα σημεία και είχαν το πλεονέκτημα της δυνατότητας τροφοδοσίας από τον οθωμανικό στόλο, εκτός από το κάστρο της Τρίπολης. Μέχρι το τέλος Μαρτίου οι μουσουλμάνοι της Πελοποννήσου, εκτός από τους Λαλαίους Αλβανούς, είχαν απωθηθεί ή εγκαταλείψει τα πεδινά της Πελοποννήσου και είχαν περιοριστεί στα κάστρα, μερικά από τα οποία (αν άντεχαν στην πολιορκία) θεωρούνταν ικανά για ανάκτηση ολόκληρης της Πελοποννήσου. Οι περισσότεροι από αυτούς είχαν συγκεντρωθεί στην Τρίπολη.
Τα κάστρα πολιορκούσαν ομάδες ατάκτων υπό τη διοίκηση ντόπιων καπεταναίων, προεστών ή ιεραρχών που είχαν ξεσηκωθεί. Ο αριθμός των πολιορκητών δεν ήταν σταθερός αλλά αυξομειώνονταν ανάλογα με τις περιστάσεις. Η πιο οργανωμένη πολιορκία ήταν της Τρίπολης από τον Κολοκοτρώνη και το Νικηταρά, η οποία δεν ήταν ασφυκτική αλλά επιτελική με κατοχή και οχύρωση καίριων υψωμάτων γύρω από την πόλη, που έλεγχαν της προσβάσεις προς αυτή. Το οθωμανικό ιππικό όμως ήλεγχε το οροπέδιο της πόλης, επιτρέποντας τον ανεφοδιασμό της με απαραίτητα.               
Αντίδραση των Οθωμανικών αρχών 
Οι ειδήσεις για εξέγερση και στο Μοριά έφτασαν στο τέλος Μαρτίου και στην Υψηλή Πύλη, για την οποία τα γεγονότα συνιστούσαν "κακόπιστη αποστασία". Η πρώτη αντίδραση ήταν η προσπάθεια περιορισμού της εξέγερσης στο Μοριά, που εκδηλώθηκε με τρομοκρατικές σφαγές διακεκριμένων προσώπων και προεστών στην Κωνσταντινούπολη (βλ. Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄/Επανάσταση των Ελλήνων), αλλά και σε άλλες πόλεις της αυτοκρατορίας που το ελληνικό στοιχείο ήταν σημαντικό, όπως τις Κυδωνίες (Αϊβαλί), Ρόδο, Κύπρο. Δεν είναι δυνατό να εκτιμηθεί η έκταση και ο αριθμός των θυμάτων των σφαγών σε αυτές τις περιοχές. Ανήμερα το Πάσχα (10 Απριλίου 1821), μετά τη θεία λειτουργία, καθαιρέθηκε και απαγχονίστηκε στην κεντρική πύλη του πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε' (πάνω από 70 ετών τότε), σε μια καθαρά πολιτική κίνηση της Πύλης, αφού δεν είχε δοθεί κανενός είδους αφορμή για αυτή την ενέργεια. Το σώμα του, αφού έμεινε κρεμασμένο για τρεις μέρες, περιφέρθηκε στην πόλη από τον όχλο, μεταφέρθηκε με ακάτιο και ρίχτηκε στην μέση του Κεράτιου κόλπου[3].
Η πρώτη στρατιωτική αντίδραση από τους Οθωμανούς στις ειδήσεις για εξέγερση των Ελλήνων ήρθε από τον Γιουσούφ πασά Σέρεζλη (από τις Σέρρες). Βρισκόταν με στρατό στο Βραχώρι (Αγρίνιο) καθ' οδόν προς την Εύβοια όταν έμαθε για την πολιορκία της Πάτρας. Διεκπεραιώθηκε μέσω Ρίου στην Πελοπόννησο στις 3 Απριλίου, έκαψε την Πάτρα, αιφνιδίασε και διάλυσε τους πολιορκητές του φρουρίου της και εγκαταστάθηκε εκεί. Το φρούριο (ακρόπολη) της Πάτρας και τα γειτονικά φρούρια του Μοριά (Ρίο) και της Ρούμελης (Αντίρριο) θα μείνουν στα χέρια των Οθωμανών σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, δίνοντας στα τουρκικά στρατεύματα μια σημαντική δίοδο πρόσβασης προς τα ενδότερα της Πελοποννήσου.
Αρχές Απριλίου άρχισαν να κινούνται και τα νησιά. Παρόλο που η Φιλική Εταιρεία είχε διείσδυση σε αυτά παρατηρείται σχετική καθυστέρηση στον ξεσηκωμό, που οφείλεται σε τοπικές οργανωτικές αλλά και κοινωνικές ιδιαιτερότητες, και σε κάποια από αυτά λαϊκές εξεγέρσεις προηγούνται και επισπεύδουν την κήρυξη της επανάστασης. Στις 27 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε κίνημα στην Ύδρα από τον πλοίαρχο Αντώνη Οικονόμου, με σκοπό να πιέσει του πρόκριτους του νησιού, να στηρίξουν την επανάσταση. Οι οικοκυραίοι (πλοιοκτήτες) ήταν διστακτικοί και ο Οικονόμου ίδρυσε στις 31 Μαρτίου τη Διοίκηση, σε αντιδιαστολή με την υπάρχουσα Καγγελαρία. Υπό την πίεση του κινήματος του Οικονόμου, άλλα και λόγω της απόφασης των γειτονικών Σπετσών να συμμετάσχουν στην επανάσταση οι Υδραίοι πρόκριτοι άλλαξαν στάση και τάχτηκαν υπέρ της επανάστασης, η οποία κηρύχθηκε επισήμως στο νησί στις 15 Απριλίου.[37][38] Ήδη από τις 3 Απριλίου είχαν ξεσηκωθεί από ντόπιους φιλικούς οι Σπέτσες[39] και ακολούθησαν ο Πόρος, η Σαλαμίνα και η Αίγινα και στις 10 Απριλίου τα Ψαρά.[40] Την ίδια μέρα ο αρματολός Γιάννης Δυοβουνιώτης μπήκε στην Μπουδουνίτσα (Μενδενίτσα) της Ρούμελης. Στην Αττική ο Φιλικός Μελέτης Βασιλείου και άλλοι ντόπιοι μικροκαπετάνιοι αφού στρατολόγησαν αγρότες και χωρικούς για αρκετές μέρες, μπήκαν αιφνιδιαστικά στην Αθήνα στις 15 Απριλίου, περιορίζοντας τους ντόπιους μουσουλμάνους στο κάστρο της Ακρόπολης και την ίδια μέρα η Ύδρα κήρυξε επισήμως την επανάσταση. Στις 18 Απριλίου οι Ρουμελιώτες αρματολοί Διάκος, Δυοβουνιώτης και Πανουργιάς μπήκαν στο Πατρατζίκι (Υπάτη) και την ίδια μέρα ξεσηκώθηκε η Σάμος με τον καπετάν Κωνσταντή Λαχανά, να σηκώνει τη σημαία της επανάστασης στο Βαθύ. Από τις 8 Μαΐου ανέλαβε την ηγεσία της επανάστασης στο νησί ο Φιλικός Λυκούργος Λογοθέτης
πηγή:Βικιπαίδεια


Επιμέλεια: Μαρία Ν.
Διαβάστε περισσότερα »

Ήρωες του 1821

Παπαφλέσσας
Ο Παπαφλέσσας ήταν κληρικός, πολιτικός, φλογερός κι ενθουσιώδης αγωνιστής, ήρωας αλλά και πρωτεργάτης της Eλληνικής Επανάστασης του 1821. Γεννήθηκε στην Πολιανή Μεσσηνίας το 1788 και ήταν το 28ο παιδί του Δημητρίου Φλέσσα και της Κωνσταντίνας Ανδροναίου, δευτέρας συζύγου του Δημητρίου. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γεώργιος Φλέσσας.
Φοίτησε στη Σχολή Δημητσάνας, και μόνασε στο μοναστήρι της Παναγιάς της Βελανιδιάς, στην Καλαμάτα. Όταν χειροτονήθηκε ιερομόναχος έλαβε το εκκλησιαστικό όνομα Γρηγόριος (Γρηγόριος Φλέσσας, παπάς=Γρηγόριος Παπαφλέσσας). Μετέβη στην Ζάκυνθο, και αργότερα πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί χειροτονήθηκε αρχιμανδρίτης από τον πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄και έλαβε το εκκλησιαστικό οφφίκιο του «Δικαίου», που σημαίνει αντιπρόσωπος του Πατριάρχη.
Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως, πως ο ιδιωτικός βίος του Παπαφλέσσα, κάθε άλλο παρά συμβάδιζε με το σχήμα της ιεροσύνης, το οποίο τον περιέλαβε. Κατηγορούνταν -και μάλλον όχι αβάσιμα- ως «έκδοτος στις ηδονές, με μανιώδη ροπή προς τον έκλυτο βίο», άσωτος, ασύδοτος, αλαζών, μέθυσος κι ότι γλεντοκοπούσε και ξόδευε στα φανερά με τις ερωμένες του προκαλώντας την κοινή γνώμη.
Η μύηση στην Φιλική Εταιρεία

Στην Κωνσταντινούπολη, ο Παπαφλέσσας γνωρίστηκε με τον Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο. Ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος ανήκε στους αρχηγούς της Φιλικής Εταιρείας. Είχε και την έγκριση των άλλων να πλησιάσει τον «τρελοπαπά». Ο Παπαφλέσσας ήταν πανάξιος της φήμης που τον ακολουθούσε. Ο φλογερός πατριωτισμός του δεν κρυβόταν. Οι Φιλικοί τον ήθελαν αλλά και φοβόντουσαν μήπως με κάποια από τις συνηθισμένες αποκοτιές του τα τίναζε όλα στον αέρα. Στα 1818, αποφάσισαν να τον ψαρέψουν. Το δύσκολο έργο ανέλαβε ο Αναγνωστόπουλος.
Για μέρες, ο Παπαφλέσσας έκανε τον χαζό. Όταν ο Φιλικός κατάλαβε πως αντί να ψαρέψει τον παπά, τον ψάρευε εκείνος, ήταν πολύ αργά. Μόλις ο   αρχιμανδρίτης πείστηκε ότι υπήρχε επαναστατική οργάνωση, έπιασε τον             εικ.από Βικιπαίδεια
Φιλικό απ´ τον λαιμό. Τον ανάγκασε να του τα πει όλα. Κι έπειτα, τον έβαλε να τον οδηγήσει στην Ανώτατη Αρχή. Έκπληκτοι οι Εμμανουήλ Ξάνθος και Αθανάσιος Τσακάλωφ τον είδαν μπροστά τους. Υπέκυψαν στις απαιτήσεις του. Εκεί έδωσε το όνομα Γρηγόριος Δικαίος από Κόρινθο, για να μην αναγνωριστεί από τους Τούρκους που τον είχαν στον κατάλογο των θανατοποινιτών και στις 21 Ιανουαρίου 1818 έλαβε την κωδική ονομασία «Αρμόδιος». Με το «έτσι θέλω», ο Παπαφλέσσας εγκαταστάθηκε στην Ανώτατη Αρχή της Φιλικής Εταιρείας, περίπου στη θέση του Νικόλαου Σκουφά που είχε πεθάνει τον Ιούλιο εκείνης της χρονιάς.
Η οργάνωση της Επανάστασης στην Πελοπόννησο

Ο Παπαφλέσσας, αφού έγραψε του Κολοκοτρώνη να πάει στη Μάνη, εξασφάλισε για τον εαυτό του χαρτιά που τον βάφτιζαν «πατριαρχικό έξαρχο», πέρασε από το Αϊβαλί, φόρτωσε ένα καράβι μπαρούτι και όπλα, το έστειλε κι αυτό στη Μάνη και διέσχισε το Αιγαίο. Μέσα Δεκεμβρίου του 1820, βρισκόταν κι αυτός στη Μάνη. Βρήκε τους Τούρκους του Μοριά ενημερωμένους για την άφιξή του και πρόθυμους να τον διευκολύνουν στις μετακινήσεις του.
Η Επανάσταση ξεκινά

Οι αγωνιστές μαζεύτηκαν στο ναό των Ταξιαρχών, στην Αρεόπολη της Μάνης, όπου έγινε δοξολογία κι ευλογήθηκαν τα λάβαρα του Αγώνα. Στις 20 Μαρτίου, ο Ηλίας Μαυρομιχάλης μπήκε με 150 άνδρες στην Καλαμάτα «να ενισχύσει τη φρουρά». Είπε στον Αρναούτογλου πως οι πληροφορίες μιλούσαν για πολλούς ληστές και καλά θα ήταν να έρθουν κι άλλοι για τη φρουρά. Ο διοικητής δέχτηκε.
Στις 22 Μαρτίου, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με τους Μούρτζινους και 2.000 άντρες έπιασε τους λόφους προς τη Σπάρτη. Ο Παπαφλέσσας με τον Αναγνωσταρά και τον Σταματελόπουλο έπιασαν την άλλη πλευρά. Ο Αρναούτογλου κάτι κατάλαβε, αλλά ήταν αργά να αντιδράσει. Στις 23 Μαρτίου, οι επαναστάτες μπήκαν στην πόλη. Οι Τούρκοι παραδόθηκαν. Την ίδια μέρα, έπεφτε κι η Βοστίτσα. Στις 26 Μαρτίου, παραδίδονταν οι Τούρκοι στα Καλάβρυτα. Η Επανάσταση είχε ξεκινήσει.
Η πολιτική δράση του Παπαφλέσσα και η εκστρατεία του Ιμπραήμ

Ο Παπαφλέσσας όμως, εκτός από στρατιωτικός ήταν και πολιτικός. Πήρε μέρος στη συγκέντρωση των Καλτετζών και συμφώνησε να συσταθεί η Πελοποννησιακή Γερουσία. Ήταν πληρεξούσιος στην Α' Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου και στη Β' του Άστρους. Κατά την διάρκεια του εμφύλιου πόλεμου υποστήριξε αυτούς που καταδίωξαν τον Κολοκοτρώνη και τους άλλους πολεμιστές και διορίστηκε υπουργός Εσωτερικών και Αστυνομίας από την κυβέρνηση Κουντουριώτη το 1823.
Όταν το 1825, ο αλβανικής καταγωγής Αιγύπτιος πολέμαρχος Ιμπραήμ καταλάμβανε ακάθεκτος την Πελοπόννησο (ως σύμμαχος των Τούρκων, με αντάλλαγμα την διοίκηση της Κρήτης, της Κύπρου και της Πελοποννήσου) κι απειλούσε με καταστροφή τον ελληνικό αγώνα, το περιβόητο Εκτελεστικό, με πρόεδρο το Γ. Κουντουριώτη και γραμματέα τον Μαυροκορδάτο, άρχισε να συζητά πως ο μόνος τρόπος για ν' αντιμετωπιστεί ο Ιμπραήμ ήταν να σχηματιστεί, με τα χρήματα του δεύτερου δανείου των δυο εκατομμυρίων λιρών, μισθωτός στρατός στην Αμερική που θα ερχόταν να πολεμήσει στην Ελλάδα! Λες και ο Ιμπραήμ θα περίμενε να φτιαχτεί πριν ο στρατός, να μεταφερθεί, με ιστιοφόρο τότε, από τα πέρατα του κόσμου στον τόπο μας κι έπειτα να μας πολεμήσει. Ο Παπαφλέσσας, ως υπουργός Εσωτερικών, πρότεινε να δοθεί αμνηστία, να απελευθερωθούν όλοι οι κρατούμενοι οι στρατιωτικοί ηγέτες που ήταν αντίθετοι με την κυβέρνηση Κουντουριώτη και ενωμένος ο λαός να αντιμετωπίσει τον εισβολέα. Οι καρέκλες, όμως, μετρούσαν περισσότερο από τον κίνδυνο. Η πρότασή του απορρίφθηκε. Μάνιασε. Ανέβηκε στο βήμα της Βουλής κι ανήγγειλε ότι θα μαζέψει 10.000 οπλοφόρους, θα αφήσει το Ναύπλιο και θα κατευθυνθεί προς την Τριπολιτσά και εν συνεχεία προς τη Μεσσηνία με σκοπό να αναμετρηθεί με τη στρατιά του Ιμπραήμ, η οποία ήταν εκπαιδευμένη από Γάλλους αξιωματικούς που είχαν πλούσια στρατιωτική εμπειρία από τους ναπολεόντειους πολέμους. Κι όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, ή θα πεθάνει ή θα νικήσει. Αν όμως, τα κατάφερνε, υποσχέθηκε να γυρίσει με τον στρατό του και να απελευθερώσει ο ίδιος τους φυλακισμένους.
Η μάχη στο Μανιάκι
Γλαφυρότατη είναι η αφήγηση αυτών που προηγήθηκαν κι αυτών που επακολούθησαν της ηρωικής μάχης, μέσα από τα απομνημονεύματα του Φωτάκου (πρώτου υπασπιστού του Κολοκοτρώνη):
Ο Παπαφλέσσας από τ' Ανάπλι τράβηξε για την Τριπολιτσά και μέσα στις τρεις μονάχα μέρες που έμεινε σ' αυτή σχημάτισε τον πυρήνα του εκστρατευτικού του σώματος. Στις εκκλήσεις που έκανε πρόστρεξαν καπεταναίοι κι αγωνιστές από την Αργολίδα, το Λεβίδι, τις Κερασιές κι από τον κάμπο της Τριπολιτσάς. Ήταν ίσαμε εφτακόσιοι.
Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης βρισκόταν στο χωριό Κουφάρι της Μεσσηνίας, κατάκοιτος από ποδάγρα. Σαν έμαθε πως έρχεται με στράτευμα ο Παπαφλέσσας του έγραψε θερμό γράμμα, όπου σ' αυτό του έλεγε πως ο Ιμπραήμ «είναι άλλος Ναπολέων ή Πύρρος της Ηπείρου, και τέλος, ότι είναι ανάγκη να δυνηθεί κατά πρώτον να τον πολεμήσει, εί δε μή τετέλεσται, το έθνος χάνεται».
Μαθαίνει πως ή κυβέρνηση αποφάσισε ν' αμνηστέψει τους φυλακισμένους. Κάθεται λοιπόν, στις 14 του Μάη, και γράφει συστήνοντας να τους βγάλουν χωρίς το παραμικρό χασομέρι, και ξέχωρα τον Κολοκοτρώνη, που έπρεπε να του δοθεί αμέσως η αρχιστρατηγία.
Είναι φανερό, από το γράμμα αυτό, πως ο Παπαφλέσσας είχε συνείδηση πως τράβαγε στο χαμό του.
Ο στρατός του ανέβαινε τώρα σε 1500 άντρες. Δύναμη βέβαια ολότελα ασήμαντη για ν' αντιβγεί στ' ασκέρι του Ιμπραήμ. Μα να, παίρνει ευχάριστες ειδήσεις: από τον Δημήτρη Πλαπούτα από τον Αετό πως έρχεται να τον συντρέξει με 1600 νοματαίους από τους καπεταναίους της Αρκαδίας, από το χωριό Μάλι, εφτά ώρες δρόμο από τη Δραϊνα, πως βρίσκονταν εκεί με 2000 αγωνιστές από τον αδερφό του Νικήτα πως έφτασε στη Φρουτζάλα κι ερχόταν με 700 νοματαίους κι από τον Ηλία Κατσάκο από την Καλαμάτα πως είχε κάτω από τις προσταγές του 1000 πολεμιστές.
Η «Λεωνίδειος μάχη»
Τη στιγμή που ο Παπαφλέσσας ετοιμαζόταν να φύγει από τη Δραίνα φτάνουν σε βοήθειά του ο Ηλίας Κέρμας με 120 Κοντοβουνίσιους, ο Θανασούλας Καπετανάκης με 80, ο Π. Κεφάλας με 20, ο Πιέρος Βοϊδής κι ο Τσαλαφατίνος με 120 Μανιάτες, ο Στ. Καπετανάκης με 20, ο Λίβας, ο Μπιτσιάνης κι ο αδερφός του Γιώργης Δικαίος με 80. Έτσι όταν έφτασε στο Μανιάκι ο Παπαφλέσσας είχε μαζί του ίσαμε δύο χιλιάδες άντρες.
Την άλλη μέρα το πρωί, 20 του Μάη, οι δικοί μας άρχισαν να φτιάνουν τρία ταμπούρια. Το πρώτο, το πιο βορινό, θα το έπιανε ο Παπαφλέσσας, το δεύτερο ο ανεψιός του Δημήτρης Φλέσσας και το τρίτο, το πιο νότιο, ο Πιέρος Βοϊδής με τους Μανιάτες. Ο τόπος όπου έγιναν τα οχυρώματα ταύτα ήσαν πλάγια, και όχι ράχες, ούτε κορυφή, «δια να εμποδίσουν τον έχθρον νά μη συγκεντρούται εκ των όπισθεν», και ήταν ακόμα πιο δυσκολο-υπεράσπιστα όπως ή απόσταση ανάμεσα στα ταμπούρια και στα μέρη που μπορούσε να προστατευτεί ο εχθρός στεκόταν μικρή κι έτσι οι δικοί μας «δεν είχον ουδέ τον άπαιτούμενον χρόνον νά γεμίζουν δις και τρις τα όπλα των». Κάνει συμβούλιο. Ο ανιψιός του Ηλίας Φλέσσας και ο φίλος του Παναγιώτης Κεφάλας, τον συμβουλεύουν να πιάσουνε ψηλότερα στο βουνό απάνω, που έχουνε ήδη σταθεί οι περισσότεροι απ' τους άντρες του. Η πρόταση αυτή, που ήταν δείγμα φόβου κι όχι στρατηγικής τακτικής φέρνει την αντίδραση του Παπαφλέσσα:
«Εγώ δεν ήρθα εδώ για να μετρήσω τον στρατό του Ιμπραήμ απ' τα ψηλώματα. Πρέπει οπωσδήποτε να τον κρατήσω εδώ, στο Μανιάκι, διότι μόνο έτσι θα γλυτώσει ο Μοριάς. Καθίστε όλοι εδώ να πεθάνουμε σαν αρχαίοι Έλληνες».
Ήταν η πρώτη φορά που τους μίλησε για θάνατο. Η ελπίδα της πραγματικής στρατιωτικής νίκης, είχε σβήσει μέσα του...
Μα να, κάμποσοι στρατιώτες, λογαριάζοντας πώς ήταν χαμένοι αν έμεναν στα πόστα που κράταγαν, πέφτουν στο Κρυόρεμα κι αρχίζουν να λακάνε. Μόλις πρόλαβαν να ξεφύγουν και κινήθηκε ή καβαλαρία του Ιμπραήμ. Μπήκε, από τα δεξιά, στο ρέμα και προχώρησε πέρα από το ταμπούρι πού κράταγε ο Παπαφλέσσας. Οι δικοί μας βρίσκονταν πια κυκλωμένοι. Διατάζει να μετρήσουν πόσοι είχαν απομείνει και βρίσκονται λιγότεροι από χίλιοι. Καθώς ήταν συναγμένοι τούς βγάζει φλογερό λόγο θυμίζοντάς τους τις νίκες στο Βαλτέτσι, στο Λεβίδι, στη Γράνα, στα Βέρβενα και την καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη.
«Όπου να 'ναι φτάνουν, δεκαπέντε χιλιάδες πατριώτες σε βοήθειά μας ο Πλαπούτας κι όλοι οι Αρκαδινοί, ο αδερφός μου Νικήτας, ο Κατσάκος κι άλλοι Μανιάτες. Σε μια ώρα θάναι εδώ. Θα τριγυρίσουν τ' ασκέρι του Ιμπραήμ και θα το χτυπάνε από τις πλάτες. Αδέρφια! ή πατρίδα καρτεράει από μας να δοξαστεί ξανά από τη νίκη μας!».
Μα πριν καλά-καλά τελειώσει την ομιλία του, μερικοί από τούς καπεταναίους «ιδόντες τον προφανή κίνδυνον» παρακινούσαν τον ανεψιό του Δημήτρη να του πει να κάνουνε γιουρούσι και διασπώντας τις γραμμές της εχθρικής καβαλαρίας να γλιτώσουν όσοι τούς ευνοήσει ή τύχη. Τον σιμώνουν τέλος ο Κεφάλας κι ο παπα-Γιώργης, γνωστοί και οι δύο για την παλικαριά τους, και του λένε, από μέρος όλων των καπεταναίων, πως αυτή στεκόταν ή τελευταία τους ευκαιρία να σωθούν. Τότε ο Παπαφλέσσας αποκρίνεται στον Κεφάλα:
- Έχασα τις ελπίδες που στήριζα πάνω σου. Και μαζί μ' αυτές και την υπόληψη που είχα για σένα.
Έπειτα γυρνά, πιάνει τον παπα-Γιώργη από τα γένια και τραβώντας τα του λέει:
- Μου τα ντρόπιασες, παπα-Γιώργη!
Σταματά μια στιγμή και ύστερα του ξαναλέγει:
- Που να πάμε να φύγουμε; Έχουμε τακτικό στράτευμα όπου, όταν θα βγει από τα ταμπούρια, θ' αποτραβηχτεί με τάξη πολεμώντας; Δεν ξέρεις τάχα πως οι άτακτοι άμα βγουν από τα ταμπούρια σκορπίζουν κι ο καθένας παίρνει δικό του δρόμο; Τότε πέντε καβαλαραίοι του Ιμπραήμ θα μας σφάξουν όλους. Και θ' ακολουθήσει μεγάλο κακό για το έθνος όπως θα ψυχωθούν οι εχθροί και θα δειλιάσουν οι δικοί μας. Τι φοβάσαι, Παπαγιώργη; Εσύ ξέρεις τα γράμματα που έγραψα και πήρα. Σε ρωτώ, έχεις αμφιβολίες πως μέσα σε δύο ώρες πέντε χιλιάδες δικοί μας δε θα χτυπάνε απέξω τον Ιμπραήμ; Ακόμα κι άλλοι να μην έρθουν ο Πλαπούτας δε θα λείψει. Είμαι βέβαιος πως θα νικήσουμε. Aν όμως, ο μη γένοιτο, νικηθούμε, θ' αδυνατίσουμε τη δύναμη του εχθρού και ή ιστορία θα ονομάσει τούτον τον πόλεμο Λεωνίδειον μάχην, παπα-Γιώργη!
Ίσως ή τελευταία αυτή φράση να κρύβει όλο το μυστικό της υποσυνείδητης παρόρμησής του ν' αντιμετωπίσει, κάτω από τόσο απελπιστικές συνθήκες, τον εχθρό. Έταξε στον εαυτό του να νικήσει ή να πεθάνει. Η Ρούμελη είχε το «νέο Λεωνίδα της», τον Αθανάσιο Διάκο, που κάτω από παρόμοιες συνθήκες δεν πισωδρόμησε στην Αλαμάνα. Τώρα, στο πρόσωπο τούτον Παπαφλέσσα, θ' αποχτούσε στο Μανιάκι κι ο Μοριάς τον Λεωνίδα του.
Γύρισαν στα ταμπούρια τους και σε λίγο εξαπολύθηκε το γενικό γιουρούσι του εχθρού. Δυο φορές έφτασαν ίσαμε τις θέσεις που κράταγαν οι Έλληνες, μ' αναγκάστηκαν να πισωδρομήσουν. Κι ενώ ετοιμάζονταν να ξεχυθούν σε τρίτο γιουρούσι, ακούστηκε βορινά μια μπαταρία. Ήταν ο Πλαπούτας που έφτανε με χίλια πεντακόσια παλικάρια. Ο Ιμπραήμ τότε, γυρεύοντας να προλάβει τη βοήθεια που ερχόταν, ρίχνει όλες του τις δυνάμεις πάνω στους δικούς μας. Οι εχθροί πάτησαν πρώτο το ταμπούρι του Παπαφλέσσα. Ο ανεψιός του Δημήτρης παρατάει το πόστο του και τρέχει να βοηθήσει το θείο του. Τον βλέπει ο Παπαφλέσσας και τον προστάζει να γυρίσει πίσω και να υπερασπιστεί τη δική του θέση. Μα όταν έφτασε σ' αυτή βρήκε να την έχουν πατήσει οι εχθροί. «Εκεί κτυπών και κτυπούμενος υπό πολλών Τούρκων εχάθη και αυτός και οι στρατιώται του».
Στο ταμπούρι του Παπαφλέσσα ανακατώθηκαν Τούρκοι κι Έλληνες και γίνηκαν όλοι ένα. Όπως οι εχθροί φόραγαν κόκκινες στολές, «ο τόπος όλος εκοκκίνισεν από αυτές κι από τα αίματα». Ο σημαιοφόρος του Παπαφλέσσα, ο Δημήτρης από τη Χίο, για να μην πέσει η σημαία στα χέρια του εχθρού την σκίζει, τη χώνει στο στήθος του, σπάζει και το σταυρό του κονταριού και τον βάζει στο σελάχι του, και με το σπαθί στο χέρι σαν αστραπή χιμά πάνω στο τούρκικο ασκέρι και φεύγει. «Ή παλικαριά του είναι αμίμητος», γράφει ο Φωτάκος.
Το φιλί του Ιμπραήμ
Κατέβηκε τέλος κι ο Ιμπραήμ στο ταμπούρι του Παπαφλέσσα. Αφού έκανε ντουάδες στον Αλλάχ για τη νίκη, πρόσταξε το στρατό του να ρίξει τρεις νικητήριες μπαταριές. Μετά παράγγειλε να του φέρουν το κουφάρι του Παπαφλέσσα. Βρήκαν το ακέφαλο κορμί του. Δίπλα του κείτονταν νεκρός ο νεαρός Γάλλος κι ολόγυρα πλήθος τα κουφάρια των εχθρών. Λίγο πιο πέρα πέτυχαν και το κεφάλι τούτον ήρωα. Το έφεραν στον Ιμπραήμ τους είπε να χώσουν στη γη ένα ψηλό παλούκι και να στήσουν όρθιο τον σκοτωμένο δένοντάς τον πάνω σ' αυτό. Ο Ιμπραήμ, αφού «ακίνητος κι άφωνος τον παρετήρησεν ολίγον», θαυμάζοντας το επιβλητικό του παράστημα,γυρνά και λέει αυθόρμητα στους αξιωματικούς του:
«Πραγματικά, στάθηκε ένας ικανός και γενναίος άνθρωπος. Και καλύτερο θα ήταν, κι ας παθαίναμε άλλη τόση ζημιά, να τον πιάναμε ζωντανό, γιατί πολύ θα μας χρησίμευε». Και συνέχισε «Εάν η Ελλάδα είχε κι άλλους σαν τον Παπαφλέσσαν δεν θα μπορούσα ν' αναλάβω αυτήν την εκστρατείαν».
Πηγή:www.pare-dose.net
Επιμέλεια: Μαριάννα Κ.

Διαβάστε περισσότερα »

Ήρωες του 1821


ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ
Από τους πρωτεργάτες του εθνικού ξεσηκωμού στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα και ήρωας της μάχης της Αλαμάνας. Γεννήθηκε στην Άνω Μουσουνίτσα (ο σημερινός Αθανάσιος Διάκος του Νομού Φωκίδας) το 1788 και το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Μασαβέτας. Ο πατέρας του Νικόλαος, μη μπορώντας να αντέξει τα βάρη της πολυμελούς οικογένειάς του, τον έστειλε δόκιμο μοναχό στο κοντινό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, σε ηλικία 12 ετών. Πέντε χρόνια αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος, αλλά γρήγορα εγκατέλειψε την καλογερική, όταν σκότωσε ένα τούρκο αγά, επειδή, σύμφωνα με κάποια παράδοση, αυτός του έθιξε τον ανδρισμό του, θαμπωμένος από την ομορφιά του.
Ο νεαρός Αθανάσιος εντάχθηκε ως πρωτοπαλίκαρο στο σώμα του οπλαρχηγού Γούλα Σκαλτσά, συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση, καθώς ο παππούς και ο θείος του είχαν διατελέσει κλέφτες. Τότε έλαβε και το προσωνύμιο Διάκος, με το οποίο έγινε γνωστός κι έμεινε στην ιστορία. Το 1814 πήγε στα Ιωάννινα και εντάχθηκε στη σωματοφυλακή του Αλή Πασά, της οποίας προΐστατο ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Όταν ο Ανδρούτσος διορίστηκε αρχηγός στο αρματολίκι της Λειβαδιάς, ο Διάκος τον ακολούθησε. Μετά τη αποχώρηση του Ανδρούτσου, ο Διάκος ανακηρύχθηκε καπετάνιος του καζά (θρησκευτικού λειτουργού) της πόλης τον Οκτώβριο του 1820, ενώ την ίδια περίοδο μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.
Στις 27 Μαρτίου 1821, ο Αθανάσιος Διάκος πρωτοστατεί στην κήρυξη της Επανάστασης στην Ανατολική Στερεά (Μονή Οσίου Λουκά), μετά από συνεννόηση με τους Αχαιούς, που είχαν επαναστατήσει μία εβδομάδα νωρίτερα. Κατορθώνει να στρατολογήσει 5.000 χωρικούς με την άδεια του βοεβόδα της Λιβαδειάς, Χασάν Αγά με το πρόσχημα την απόκρουση του Ανδρούτσου. Στις 30 Μαρτίου πέφτει η Λειβαδιά στα χέρια των επαναστατών και στη συνέχεια ο Διάκος οργανώνει την κατάληψη της Αταλάντης (31 Μαρτίου) και της Θήβας (1 Απριλίου), ενώ λίγο αργότερα κυριεύει το ισχυρό φρούριο της Μπουδουνίτσας (Μενδενίτσας). Ακολούθως, επιχειρεί να καταλάβει τη Λαμία, το διοικητικό κέντρο της περιοχής και το Πατρατζίκι (Υπάτη), χωρίς, όμως, επιτυχία, καθότι ο τοπικός οπλαρχηγός Μήτσος Κοντογιάννης αρνήθηκε να βοηθήσει, επειδή θεωρούσε άκαιρο τον ξεσηκωμό.
Η Στερεά και η Πελοπόννησος βρίσκονται σε επαναστατικό αναβρασμό και τα κακά μαντάτα δεν αργούν να φθάσουν στον Χουρσίτ. Ο Πασάς της Πελοποννήσου βρίσκεται στην Ήπειρο επικεφαλής στρατευμάτων για να τιμωρήσει τον Αλή Πασά, που δείχνει τάσεις αυτονομίας από τον Σουλτάνο. Ο Χουρσίτ διατάσσει τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιοσέ Μεχμέτ να καταστείλουν την Επανάσταση στη Ρούμελη και στη συνέχεια να προχωρήσουν από δύο κατευθύνσεις προς την Πελοπόννησο για την άρση της πολιορκίας της Τριπολιτσάς. Στις 17 Απριλίου οι δύο πασάδες με 8.000 άνδρες στρατοπεδεύουν στο Λιανοκλάδι, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Λαμία. Ο κίνδυνος είναι μεγάλος για τους επαναστατημένους Έλληνες.Οι οπλαρχηγοί της περιοχής συσκέπτονται στο χωριό Καμποτάδες (20 Απριλίου 1821) και αποφασίζουν να υπερασπιστούν όλες τις διαβάσεις του Σπερχειού (Αλαμάνας), διαμοιράζοντας τους 1500 άνδρες που διαθέτουν, ώστε να αποκόψουν την πρόσβαση των Τούρκων προς τα Σάλωνα και τη Λειβαδιά.
Η Μάχη της Αλαμάνας

Έτσι, ο Πανουργιάς Πανουργιάς με 600 άνδρες οχυρώνεται στα υψώματα της Χαλκωμάτας, ο Δυοβουνιώτης καταλαμβάνει τη χαράδρα του Γοργοποτάμου με 400 άνδρες και ο Διάκος με 500 άνδρες θα αντιμετώπιζε τον εχθρό στην ξύλινη γέφυρα της Αλαμάνας (Σπερχειού), πλησίον των Θερμοπυλών.
Το πρωί της 23ης Απριλίου οι Τούρκοι επιτίθενται ταυτόχρονα και στα τρία σώματα των επαναστατών. Ο Πανουργιάς και ο Δυοβουνιώτης υποχρεώνονται να υποχωρήσουν, προ των υπέρτερων δυνάμεων του Ομέρ Βρυώνη, με συνέπεια ο κύριος όγκος των Οθωμανών υπό τον Κιοσέ Μεχμέτ να επιπέσει επί του Διάκου στην Αλαμάνα. Ο Διάκος αρνείται να φύγει και να σωθεί, όπως τον προέτρεψαν οι συμπολεμιστές του και ως άλλος Λεωνίδας με μόνο 48 άνδρες μένει και πολεμά μέχρις εσχάτων. Κατά τη διάρκεια της μάχης, το σπαθί του σπάει κι ένα εχθρικό βόλι τον τραυματίζει στον δεξιό ώμο, στο οποίο κρατά το πιστόλι. Πέντε Αλβανοί ορμούν στο χαράκωμά του και τον συλλαμβάνουν αιχμάλωτο.
Ο επίλογος της μάχης γράφεται την επόμενη ημέρα. Στις 24 Απριλίου, ο αιχμάλωτος Αθανάσιος Διάκος, με ανοιχτές και αιμάσουσες τις πληγές του, μεταφέρεται στη Λαμία. Οι Οθωμανοί του προτείνουν να προσκυνήσει και να συνεργαστεί μαζί τους. Ο Διάκος υπερήφανα αρνείται: «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θελ' να πεθάνω» φέρεται να τους απάντησε. Ο ελληνικής καταγωγής Ομέρ Βρυώνης δεν θέλησε να τον σκοτώσει, αφού τον γνώριζε πολύ καλά από την αυλή του Αλή Πασά και εκτιμούσε τις ικανότητές του. Επέμενε, όμως, ο Χαλήλμπεης, σημαίνων Τούρκος της Λαμίας, ο οποίος έπεισε τον Κιοσέ Μεχμέτ, ιεραρχικά ανώτερο του Ομέρ Βρυώνη, ότι ο Διάκος θα έπρεπε να τιμωρηθεί παραδειγματικά, επειδή είχε σκοτώσει πολλούς Τούρκους.
Η ποινή που του επιβλήθηκε ήταν θάνατος δια ανασκολοπισμού και εκτελέστηκε την ίδια μέρα. Προτού ξεψυχήσει, ο Διάκος λέγεται ότι είπε το αυτοσχέδιο τετράστιχο:
“Για ιδές καιρό που διάλεξε
ο χάρος να με πάρει
τώρα π' ανθίζουν τα κλαδιά
και βγάζει η γης χορτάρι

”Οι Οθωμανοί πέρασαν από την Αλαμάνα, όπως και οι Πέρσες από τις διπλανές Θερμοπύλες πριν από χιλιάδες χρόνια, αλλά εγκλωβίστηκαν στην περιοχή, αφού στη συνέχεια ανέλαβε δράση ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Έτσι, δόθηκε ο απαραίτητος χρόνος για το στέριωμα της Επανάστασης.
Ο μαρτυρικός θάνατος του Ανδρούτσου συγκλόνισε και ταυτόχρονα εμψύχωσε τους αγωνιστές. Η ζωή του και η μαρτυρική του θυσία ενέπνευσαν τη λαϊκή μούσα...

ΠΗΓΗ: www.sansimera.gr
Επιμέλεια: Μαριάννα Κ.
Διαβάστε περισσότερα »

Τετάρτη 13 Μαρτίου 2013

To Μυστήριο με τα κρυστάλλινα κρανία


To Μυστήριο με τα κρυστάλλινα κρανία
Σύμφωνα λοιπόν με κάποιους θρύλους των ιθαγενών της Αμερικανικής ηπείρου υπάρχουν 13 κρυστάλλινα κρανία φτιαγμένα από ατόφιο ορυκτό κρύσταλλο (χαλαζία) και τα οποία είναι σε φυσιολογικό μέγεθος και λέγεται ότι μιλούν και μεταδίδουν πληροφορίες.
Φημολογείται ότι τα κρανία αυτά "περιέχουν" σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την προέλευση , το σκοπό και το πεπρωμένο της ανθρωπότητας καθώς και απαντήσεις για τα μεγαλύτερα μυστήρια της ζωής και του σύμπαντος.
Μάλιστα λέγεται ότι οι πληροφορίες αυτές δεν είναι μόνο σημαντικές για το μέλλον αυτού του πλανήτη αλλά ζωτικές και για την ίδια την επιβίωση του ανθρώπινου γένους.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτόν τον θρύλο τα 13 αυτά κρανία θα ανακαλυφθούν και θα συγκεντρωθούν για να δώσουν τη συλλογική τους σοφία ΜΟΝΟ όταν το ανθρώπινο είδος είναι έτοιμο και εξελιγμένο πνευματικά ώστε να μην κάνει κακή χρήση αυτής της γνώσης...
Στην πραγματικότητα έχουν "ανακαλυφθεί" πολλά τέτοια κρυστάλλινα κρανία, κάποια μάλιστα από αυτά είναι και σε μεγάλα μουσεία όπως το Σμισθόνιαν, το Βρετανικό και του Παρισιού αλλά πάντα υπάρχει η υποψία ότι τα εκθέματα μπορεί να μην είναι γνήσια αρχαία μιας και ο χαλαζίας σαν υλικό δεν μπορεί να εκτιμηθεί χρονολογικά με καμία γνωστή επιστημονική μέθοδο.
http://thesecretrealtruth.blogspot.com


Επιμέλεια: Μαρία Γ.
Διαβάστε περισσότερα »

Απειλούμενα είδη


Κόκκινο Ελάφι (Cervus elaphus)
Κάποτε ζούσε σε ολόκληρη σχεδόν την ηπειρωτική Ελλάδα. Μέσα σε λίγες δεκαετίες οι πληθυσμοί του συρρικνώθηκαν σε τέτοιο βαθμό ώστε το είδος βρέθηκε στην κατηγορία των «Κινδυνεύοντων» ζώων της χώρας (Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδας, 1992).

Tσακάλι (Canis aureus)
Το τσακάλι μέσα σε λίγα σχετικά χρόνια έφτασε από κοινό είδος να απειλείται με εξαφάνιση στην Ελλάδα. Ήδη η περιοχή εξάπλωσής του έχει συρρικνωθεί σημαντικά σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του '90.

Δελφίνι
Το δελφίνι είναι αναμφίβολα το αγαπημένο θηλαστικό των ελληνικών θαλασσών. Στη χώρα μας απαντώνται εννέα είδη από ένα σύνολο τριάντα δύο ειδών που παρατηρούνται παγκοσμίως.

Θαλάσσια χελώνα (Caretta caretta)
Οι θαλάσσιες χελώνες ξεκινούν την ζωή τους ως έμβρυα σε αυγά που εναποθέτουν οι θηλυκές χελώνες σε αμμώδεις παραλίες. Η θερμοκρασία, καθορίζει το φύλο των νεοσσών στην κάθε φωλιά.

Μαυρόγυπας (Aegypius monachus)
Ο Μαυρόγυπας είναι σπάνιο και τοπικό επιδημητικό είδος που έχει χαρακτηριστεί προστατευόμενο καθώς πλέον κινδυνεύει με εξαφάνιση στην Ελλάδα σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ειδών της χώρας.

Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra balcanica)
Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν δεκαπέντε μικροί πληθυσμοί, διάσπαρτοι στη Β. και Ν. Πίνδο, στον Όλυμπο, στη Ρούμελη, στη Ροδόπη και σε ορισμένα ακόμα βουνά των συνόρων.

Μεσογειακή φώκια (Monachus monachus)
Η μεσογειακή φώκια είναι ένα από τα περισσότερο απειλούμενα με εξαφάνιση θηλαστικά στον κόσμο. Ο μισός εναπομείναντας πληθυσμός της ζει στην Ελλάδα.

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos)
Η αρκούδα εμφανίστηκε πριν από 35 εκατ. χρόνια και κατάφερε να προσαρμοστεί από τις παγωμένες τούνδρες της Αλάσκας και τις στέπες της Ασίας έως τα ζεστά μεσογειακά δάση της νότιας Ευρώπης.

πηγή: www.wwf.gr
Επιμέλεια: Νικόλας Π.
Διαβάστε περισσότερα »

Απειλούμενα ζώα


ΟΙ ΓΥΠΕΣ
Οι γύπες είναι μεγάλα πουλιά που τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με ψοφίμια, μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους, θηλαστικών. Γ’ αυτό η σωματική τους κατασκευή διαφέρει από των υπόλοιπων αρπακτικών που συλλάμβάνουν ζωντανή τη λεία τους. Τα πόδια τους δεν είναι ισχυρά ούτε τα νύχια τους ιδιαίτερα γαμψά. Το κεφάλι τους είναι λίγο – πολύ γυμνό ή σκεπασμένο με κοντό χνούδι, για να μη λερώνονται. Οι γύπες, παρόλο που τρέφονται με ψοφίμια, φροντίζουν να είναι πάρα πολύ καθαροί. Και μεταξύ τους φυσικά έχουν διαφορές στη σωματική τους κατασκευή, ώστε το κάθε είδος να εκπληρώνει ένα συγκεκριμένο ρόλο. Στην Ελλάδα και την Ευρώπη συναντούμε τέσσερα είδη γυπών.
Μαυρόγυπας
Μήκος: 100 – 110 εκ. Άνοιγμα φτερούγων: 250 – 295 εκ.
Πολύ μεγάλο πουλί με σκουρόχρωμο φτέρωμα που από μακριά μοιάζει μαύρο. Ζει μοναχικά, σε χαμηλού υψομέτρου μέρη, όπου φωλιάζει πάνω σε μεγάλα δέντρα (κυρίως πεύκα). Έχει πολύ τετράγωνες φτερούγες και κοντή, κάπως τριγωνική, ουρά. Είναι ο πιο δυνατός ευρωπαϊκός γύπας και αυτός πρώτος σκίζει το ψοφίμι, παραμερίζοντας τα Όρνια και τους Ασπροπάρηδες. Προτιμάει τα σκληρά μέρη του πτώματος που τα αποσπάει εύκολα με το δυνατό ράμφος του.
Αρχές του Μάρτη γεννάει 1 αυγό, που το κλωσάνε και οι δύο γονείς.
Επειδή τα μέρη όπου ζει δέχονται λίγο ή πολύ ανθρώπινες επεμβάσεις, σήμερα είναι από τα πιο απειλούμενα πουλιά της Ελλάδας. Έτσι λιγότερα από 15 ζευγάρια φωλιάζουν σήμερα στη χώρα μας, που αποτελούν και τον τελευταίο πληθυσμό όλης της Ν.Α. Ευρώπης.
Φωτιάς Κώστας
Όρνιο
Μήκος: 95 – 105 εκ. Άνοιγμα φτερούγων: 240 – 280 εκ.
Πολύ μεγάλο. Ξεχωρίζει εύκολα όταν πετάει από το καφέ χρώμα του σώματός του και τα σκούρα πτητικά φτερά. Ο μακρύς λαιμός και το κεφάλι είναι καλυμμένα με ασπρόγκριζο χνούδι. Φωλιάζει κατά αποικίες σε κοφτούς και απόκρημνους βράχους. Τα πουλιά φεύγουν αργά το πρωί απ’ τις κούρνιες τους ψάχνοντας για ψοφίμια. Δείχνει μεγάλη προτίμηση στα εντόσθια των νεκρών ζώων και τ’ άλλα μαλακά τους μέρη. Λίγα μόνο Όρνια μπορούν να «καθαρίσουν» ένα μεγάλο ψοφίμι σε πολύ μικρό χρόνο. Γεννάει ένα μόνο αυγό στο τέλος του χειμώνα. Στη χώρα μας, το Όρνιο βρίσκεται σε παρακμή. Ο πιο υγιής πληθυσμός του είδους φωλιάζει στην Κρήτη, ενώ δεν είναι σπάνιος στα βουνά της Κ. και Β. Ελλάδας.
Γυπαετός (Κοκαλάς)
Μήκος: 100 – 115 εκ. Άνοιγμα φτερούγων: 266 – 282 εκ.
Ασπροκίτρινο κεφάλι, πορτοκαλοκίτρινο σώμα, μαυριδερές φτερούγες. Χαρακτηριστικό του πουλιού είναι δυο τούφες από μακριές μαύρες τρίχες που βρίσκονται και απ’ τις δυο πλευρές του ράμφους και μοιάζουν με μούσι. Είναι το μεγαλύτερο πουλί της Ευρώπης. Είναι πιο ευέλικτος απ’ όλους τους γύπες και πάντα κυκλοφορεί μόνος ή σε ζευγάρια. Φωλιάζει σε απόκρημνα βράχια, αλλά την τροφή του την αναζητάει σε λόφους με αραιή βλάστηση. Είναι πτωματοφάγο πουλί, αλλά την κύρια τροφή του την αποτελούν τα κόκαλα που τα καταπίνει ολόκληρα ή τα σπάει ρίχνοντάς τα από ψηλα. Γεννάει μέσα στο χειμώνα 2 αυγά. Είναι ένα από τα σπανιότερα πουλιά της Ελλάδας, αν και στη χώρα μας φωλιάζει ο μεγαλύτερος πληθυσμός από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, στην Κρήτη και πιο σπάνια στην Κ. και Β. Ελλάδα.
Ασπροπάρης
Μήκος: 60 – 70 εκ. Άνοιγμα φτερούγων: 155 – 180 εκ.
Ο μικρότερος γύπας. Τα ενήλικα έχουν λευκό χρώμα με μαύρα φτερά στις φτερούγες και γι’ αυτό από μακριά μοιάζουν με πελαργούς. Συχνά τρώει σκουπίδια. Φωλιάζει σε βράχια. Είναι σχεδόν παμφάγος. Στα μέσα του Απρίλη γεννάει 2 – 3 αυγά, που τα κλωσάνε και οι δυο γονείς. Ο Ασπροπάρης είναι καλοκαιρινός επισκέπτης στη χώρα μας. Τον συναντούμε στη Β. Ελλάδα, όπου μια από τις μεγαλύτερες αποικίες του βρίσκεται στα Μετέωρα.
http://dim-rizou.pel.sch.gr

Επιμέλεια: Μάξιμος Κ.
Διαβάστε περισσότερα »

Χελώνα Caretta - caretta


Υπάρχει στη γη από την εποχή των δεινοσαύρων. Σήμερα και τα επτά είδη θαλάσσιας χελώνας ανά τον κόσμο απειλούνται με εξαφάνιση. Στη Μεσόγειο συναντώνται τρία είδη θαλάσσιας χελώνας, από τα οποία μόνο ένα, η Caretta caretta βρίσκει καταφύγιο στις ελληνικές ακτές.
Πριν 80 χρόνια υπήρχαν παραλίες ωοτοκίας του είδους και σε πολλές άλλες μεσογειακές χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Ισραήλ). Ο πληθυσμός της Caretta caretta ξεπερνούσε τότε τις 50.000. Σήμερα, μετά τη ραγδαία τουριστική ανάπτυξη, απομένουν λιγότερες από 4.000. Στη Ζάκυνθο βρίσκονται οι σημαντικότερες παραλίες για την ωοτοκία της καρέττα σε όλη τη Μεσόγειο. Ειδικά στην παραλία των Σεκανίων γεννούν τα αυγά τους τουλάχιστον οι μισές από τις χελώνες που φτάνουν στο νησί γι’ αυτό το σκοπό. Αν και το μήκος της παραλίας δεν ξεπερνά τα 500μ., οι φωλιές στα Σεκάνια κυμαίνονται από 500-1.000, από τις υψηλότερες πυκνότητες ωοτοκίας στον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε σύνολο 1.000 νεοσσών επιζεί μόνο ένας.
Το WWF Ελλάς, προκειμένου να πάρει αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία του είδους, ξεκίνησε πανευρωπαϊκή εκστρατεία και το 1993 με την υποστήριξη πολιτών από όλη την Ε.Ε. αγόρασε την περιοχή που περιβάλλει την παραλία των Σεκανίων, βάζοντας τέλος σε κάθε τουριστική ή άλλη εκμετάλλευσή της. Επιπλέον, το 1999 μετά από επίπονες προσπάθειες του WWF Ελλάς και άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων ιδρύθηκε το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου και τα Σεκάνια ορίστηκαν ως περιοχή απόλυτης προστασίας. Ο κίνδυνος για την caretta caretta δείχνει να απομακρύνεται όλο και περισσότερο, χρειάζεται όμως πολλή προσπάθεια ακόμη, για να αποσοβηθεί τελείως και να αρχίσει η ανάκαμψη του πληθυσμού της.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
Επιστημονικό όνομα: Caretta caretta
Κοινό όνομα: Χελώνα  Καρέττα, Θαλασσοχελώνα            
Βάρος:90 κιλά
Μήκος: 1 μέτρο
Χρώμα:  Το όστρακό της είναι κοκκινο-καφέ
Βιότοπος: Ζάκυνθος, παραλίες Δ. Πελοποννήσου, Κρήτη, Κεφαλλονιά, Ρόδος
Αναπαραγωγή:115 αυγά κατά μέσο όρο ανά γέννα, με περίοδο επώασης έως 66 ημέρες

Κύριες απειλές:
Καταστροφή ή υποβάθμιση των περιοχών ωοτοκίας λόγω ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης, εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία, ρύπανση των θαλασσών
http://dim-rizou.pel.sch.gr
Επιμέλεια: Γιάννης Σ. - Κωνσταντίνος Μ.
Διαβάστε περισσότερα »

Το μυστήριο του νησιού του Πάσχα


Η άφιξη
Το Νησί του Πάσχα βρίσκεται στο Νότιο Ειρηνικό, μεταξύ της Χιλής και της Ταϊτής. Διαμορφωμένο από μία σειρά ηφαιστειακών εκρήξεων, ήταν κατοικήσιμο μόνο από πουλιά και λιβελλούλες της θάλασσας για εκατομμύρια χρόνια. Οι απότομες πλαγιές του, κάποτε εθεάθησαν με μεγάλη ικανοποίηση από μια κουρασμένη ομάδα πολυνησιακών ναυτικών. Γιατί αυτοί οι ναυτικοί εγκατέλειψαν την αρχική τους χώρα, για πόσο καιρό έμειναν στο νησί του Πάσχα, ή γιατί έφυγαν τόσο απότομα, είναι μερικές ερωτήσεις στις οποίες δεν θα έχουμε ποτέ την απάντηση. Το νησί του Πάσχα είναι ένα από τα πιο απομονωμένα κατοικημένα νησιά στον κόσμο.
Το νησί ονομάζεται από τους σημερινούς ντόπιους κατοίκους, ως "Ράπα Νούι" (Rapa Nui), το οποίο σημαίνει στην γλώσσα τους "Μεγάλο Νησί". Βρίσκεται περίπου 3.700 χλμ δυτικά από τις δυτικές ακτές της Νοτίου Αμερικής (Χιλή), και 3.200 χλμ νοτιοανατολικά από την Γαλλική Πολυνησία. Έχει τριγωνικό σχήμα, έτσι όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, και έχει τρεις κρατήρες από ηφαίστεια, έναν σε κάθε άκρη του. Το όνομά του (Νησί του Πάσχα ή Easter Island στα Αγγλικά), το έχει πάρει από το γεγονός, ότι ανακαλύφθηκε εκ νέου, από τους Ευρωπαίους (και πιο συγκεκριμένα από έναν Ολλανδό καπετάνιο ονόματι Ρόγκεβεν), την Κυριακή του Πάσχα το 1722.
Οι κάτοικοι του Ράπα Νούι, ταξιδέψανε από αλλά νησιά της Πολυνησίας μέσα σε διπλά μεγάλα ξύλινα κανό. Σύμφωνα με την προφορική ιστορία του νησιού, ένα άτομο ονομαζόμενο Χότου Ματούα, ήταν ο πρώτος κάτοικος του νησιού. Οι αρχαιολόγοι είναι σίγουροι, ότι οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού έφτασαν σε αυτό, το 400 με 800 μ.Χ.
Οι ιεραπόστολοι έκαναν την περισσότερη ζημία στην ιστορία του νησιού, ακόμα και από τους περουβιανούς εμπόρους σκλάβων, οι οποίοι σκλάβωσαν και εμπορεύτηκαν τους περισσότερους από τους κατοίκους του νησιού. Οι ιεραπόστολοι είναι αυτοί που προχώρησαν στην καταστροφή όλων των ξύλινων γλυπτών, θρησκευτικών χειροποίητων αντικειμένων και επιπλέον αρκετών επιγραφών γνωστών ως Rongo - Rongo, οι οποίες αποτελούσαν ένα αρχείο της χαμένης γλώσσας του Rapa Nui. Έτσι λίγες από αυτές τις επιγραφές σώζονται σήμερα, τόσες που κανένας δεν είναι σε θέση να τις αποκρυπτογραφήσει. Οι πρώτοι άποικοι βρήκαν ένα πλούσιο σε βλάστηση νησί, γεμάτο με γιγαντιαίους φοίνικες, που χρησιμοποίησαν για να φτιάξουν τις βάρκες και τα σπίτια τους. Διάφορες κοινότητες διαμορφώθηκαν καθώς ο πληθυσμός αυξανότανε και διάφορα πληθυσμιακά κέντρα δημιουργήθηκαν σε διάφορες περιοχές του νησιού. Ένα πράγμα τους έδενε όλους μαζί, η κατασκευή αγαλμάτων τα οποία ονομάζονται "Μοάη" (Moai) και η λατρεία που διαμόρφωσαν γύρω από αυτά.

Κατασκευή των αγαλμάτων
Είναι ασαφές γιατί οι κάτοικοι του νησιού του Πάσχα κατασκεύαζαν αγάλματα σε τέτοιο μεγάλο βαθμό. Το πως κατασκευάζονταν, είναι σχεδόν γνωστό. Κάθε άγαλμα φτιαχνότανε στο λατομείο. Η μαλακή ηφαιστειακή τέφρα ήταν τέλειο υλικό για τη γλυπτική αγαλμάτων. Χρησιμοποιούσανε μία σκληρότερη ηφαιστειακή πέτρα, για να σκαλίσουν το άγαλμα στον βράχο. Τελικά όταν ένα άγαλμα τελείωνε, αποκόπτονταν από τον βράχο και το μετακινούσανε προσεκτικά χρησιμοποιώντας τους γιγαντιαίους κορμούς των φοινίκων για να τα κυλούνε στο έδαφος. Στοιχείο της δυσκολίας της μετακίνησης των αγαλμάτων, είναι τα κατά μήκος των αρχαίων μονοπατιών σπασμένα και εγκαταλελειμμένα αγάλματα.
Πρόσφατες προσομοιώσεις υπολογιστών έχουν εμφανίσει ότι ένα μέσο άγαλμα θα μπορούσε να μετακινηθεί από το λατομείο σε απόσταση 10 χιλιομέτρων, σε λιγότερο από 5 ημέρες, χρησιμοποιώντας περίπου 70 άτομα. Οι θεωρία αυτή, τέθηκε πρόσφατα σε δοκιμή σε ένα επιτυχές πείραμα για να μετακινήσουν ένα αντίγραφο αγάλματος. Μόλις γινότανε η μετακίνηση, το άγαλμα τοποθετούνταν επάνω σε μεγάλες πλατφόρμες, με μία απίστευτη ακρίβεια στις συναρμολογήσεις των πετρών. Για δεκαετίες, ο ανταγωνισμός για να χτιστεί το μεγαλύτερο και καλύτερο άγαλμα ανέβαινε. Ο πολιτισμός είχε φθάσει στο αποκορύφωμά του. Και έπειτα κάτι πήγε τρομερά στραβά...

Το περίεργο της υπόθεσης
Αν ρωτήσετε τους σημερινούς κατοίκους του νησιού, σχετικά με την ονομασία των αγαλμάτων, θα σας απαντήσουν ότι στην γλώσσα τους τα ονομάζουν: mata kita rane. Για να βρείτε ποιο είναι το περίεργο της υπόθεσης, εσείς το μόνο που έχετε να κάνετε, είναι να δείτε τι ομοιότητες έχει αυτή η ονομασία, με την ελληνική φράση: Μάτια κοιτάνε ουρανό. Δηλαδή: Τα μάτια που κοιτάνε τον ουρανό.
πηγή:www.mistiria.com

Επιμέλεια: Μαριάννα Κ.
Διαβάστε περισσότερα »

Το τρίγωνο των Βερμούδων

Το Τρίγωνο των Βερμούδων, επίσης γνωστό ως Τρίγωνο του διαβόλου, είναι μια περιοχή στο δυτικό τμήμα του Βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού, όπου ένας αριθμός αεροσκαφών και πλοίων λέγεται ότι έχουν εξαφανιστεί κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες.
Διάφοροι αστικοί μύθοι έχουν αποδώσει αυτές τις εξαφανίσεις σε παραφυσική δραστηριότητα ή σε εξωγήινα όντα. Τεκμηριωμένα αποδεικτικά στοιχεία, ωστόσο, δείχνουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό των περιστατικών περιγράφηκαν ανακριβώς ή «διανθίστηκαν» από μεταγενέστερους συγγραφείς, και πολλές επίσημες υπηρεσίες έχουν δηλώσει ότι ο αριθμός και η φύση των εξαφανίσεων στην περιοχή είναι παρόμοια με οποιαδήποτε άλλη περιοχή του ωκεανού.Οι πλευρές του τριγώνου έχουν μήκος 1.000 ναυτικά μίλια η καθεμιά και το ύψος του είναι 886 μίλια (1 ν.μίλι = 1.809 μέτρα).

Γεωγραφία & Ιστορία
Το Τρίγωνο των Βερμούδων έγινε γνωστό καθώς φέρεται να είναι ο τόπος ενός μεγάλου αριθμού εξαφανίσεων πλοίων και αεροπλάνων, υπό μυστηριώδεις συνθήκες και, συνήθως, χωρίς κανένα ίχνος. Γεωγραφικά ορίζεται από το Miami της Florida, το San Juan του Puerto Rico και τα νησιά των Βερμούδων. Η περιοχή άρχισε να αποκτά τη φήμη της μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, με την κορύφωση να έρχεται στις δεκαετίες του 60 και του 70. Όμως, πολύ πριν το Τρίγωνο αποκτήσει τη φήμη του, οι θάλασσες της περιοχής ήταν γεμάτες μυστήριο και κινδύνους για τους ναυτικούς. Στα νότια του Τριγώνου, τα πολυάριθμα νησιά της Καραϊβικής αποτελούσαν το ορμητήριο άγριων πειρατών. Στα δυτικά και εν μέρει εντός της περιοχής του Τριγώνου ρέει το περίφημο ρεύμα του Κόλπου του Μεξικού, ένα «ποτάμι μέσα στη θάλασσα» με θερμοκρασία και φυσικοχημικά χαρακτηριστικά ελαφρώς διαφορετικά του υπόλοιπου ωκεανού. Ολόκληρη η περιοχή χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά ευμετάβλητες καιρικές συνθήκες και ιδιαιτέρως έντονα μετεωρολογικά φαινόμενα τα οποία είναι συνήθως εντελώς απρόβλεπτα και βραχύβια. Τέλος, στα βόρειοανατολικά του Τριγώνου και σε μερική επικάλυψη με την περιοχή που αυτό ορίζει, βρίσκεται η θάλασσα των Σαργασσών, ίσως το πιο ιδιόμορφο κομμάτι ωκεανού στον πλανήτη.

Ένας μύθος γεννιέται
Η ιστορία του Τριγώνου δε δημιουργήθηκε απότομα. Υπήρξε ένα αρχικό στάδιο ωρίμανσης, η δεκαετία του 50, μια περίοδος σταδιακής δημοσιοποίησης κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 60, και μια πραγματική έκρηξη και ταχεία διάδοση κατά τη δεκαετία του 70.
Το 1950 ένας δημοσιογράφος του Associated Press, ο E. Jones, έγραψε ένα άρθρο όπου υπαινισσόταν ότι υπήρχε κάποιο μυστήριο γύρω από την εξαφάνιση 5 τορπιλοπλάνων του Αμερικάνικου Ναυτικού, στα ανοιχτά των ακτών της Florida, το 1945. Δύο χρόνια αργότερα ένα άρθρο στο περιοδικό Fate αναφέρθηκε στην ίδια υπόθεση και προσέθεσε και κάποιες άλλες εξαφανίσεις αεροπλάνων στην περιοχή. Αναφορά στην περίπτωση των 5 αεροπλάνων έγινε και στα βιβλία Flying Saucers του H.T. Wilkins το 1954, The Flying Saucer του D. Kehoe το 1955 και The Case for the UFO του Μ.Κ.Jessup, επίσης το 1955.
Ο όρος «Το Τρίγωνο» χρησιμοποιούταν σχετικά συχνά κατά τη δεκαετία του 50 όταν γινόντουσαν αναφορές σε περιστατικά που έλαβαν χώρα στη συγκεκριμένη περιοχή. Το 1962 ο D. Titler στο βιβλίο του Wings of Mystery αφιέρωσε ένα ολόκληρο κεφάλαιο στην ιστορία των 5 αεροπλάνων, υπό τον τίτλο The Mystery of Flight 19.χρησιμοποιώντας τον όρο «Το Τρίγωνο του Θανάτου». Επίσης το 1962, σε ένα άρθρο του A. Eckert με τίτλο Lost Patrol έγιναν εκτεταμένες αναφορές σε μια σειρά διαλόγων που διαμείφθηκαν μεταξύ του πύργου ελέγχου και των αεροσκαφών όπως: «... όλα φαίνονται παράξενα ...», «η θάλασσα δείχνει περίεργη...», «... δεν είμαστε σίγουροι για τίποτε, ακόμη κι ο ωκεανός δε δείχνει όπως θα έπρεπε ..». Το όνομα Τρίγωνο των Βερμούδων πρωτοεμφανίστηκε το 1964 σε ένα άρθρο του V. Gaddis στο περιοδικό Argosy.
Το πρώτο βιβλίο με κύριο θέμα το Τρίγωνο κυκλοφόρησε το 1969, γραμμένο από τον J. Spencer και με τίτλο Limbo of the Lost. Στις αρχές της δεκαετίας του 70 γράφτηκαν εκατοντάδες άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, όμως κανένα άρθρο ή βιβλίο δε διαβάστηκε όσο το The Bermuda Triangle του C. Berlitz που κυκλοφόρησε το 1974. Ο Berlitz, ξεκινώντας από την περίφημη πια Πτήση 19, παρουσίαζε μια σειρά περιστατικών και διάφορες θεωρίες. Το βιβλίο του πούλησε περισσότερα από 10.000.000 σε όλο τον κόσμο και ήταν εκείνο που όσο κανένα άλλο συνέβαλε στη διάδοση της ιστορίας και την καθιέρωση του Τριγώνου των Βερμούδων ως ένα από τα μεγάλα μυστήρια του 20ου, και όχι μόνο, αιώνα.

Πυραμίδες βυθισμένες στο Τρίγωνο των Βερμούδων
Αυτές οι παράξενες δομές,υποβρύχιες πυραμίδες,είναι σε βάθος δύο χιλιάδων μέτρων και εντοπίστηκαν με τη βοήθεια ενός σόναρ, σύμφωνα με τους ωκεανογράφους Δρ Meyer,και Verlag. Μελέτες για άλλες δομές, όπως της Yonaguni στη σύγχρονη Ιαπωνία, επέτρεψαν στους επιστήμονες να καθορίσουν ότι αυτές οι δύο γιγαντιαίες πυραμίδες,που είναι από κάτι σαν γυαλί,είναι πραγματικά εντυπωσιακές -. Η κάθε μία από αυτές είναι μεγαλύτερη από την πυραμίδα του Χέοπα στην Αίγυπτο.
Πρόσφατα αμερικάνοι και γάλλοι επιστήμονες καθώς και από άλλες χώρες διεξάγουν έρευνες σε περιοχές του βυθού του Τριγώνου των Βερμούδων,και ισχυρίζονται πως έχουν βρει μια πυραμίδα όρθια στο βυθό της θάλασσας που είναι η πρώτη υποθαλάσσια που έχει ποτέ ανακαλυφθεί. Το μήκος της βάσης της πυραμίδας φτάνει τα 300 μέτρα, 200 μέτρα σε ύψος και η απόσταση από τη βάση προς την κορυφή της πυραμίδας είναι περίπου 100 μέτρα πάνω από τον πυθμένα της θάλασσας. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η δομή αυτή πρέπει να είναι κατασκευασμένη από γυαλί ή (κρύσταλλο;) Υλικό, καθώς είναι εντελώς λείο και μερικώς διαφανή.
Όταν μιλάμε για το μέγεθος τους, αυτό που πρόσφατα ανακαλύφθηκε εκ νέου είναι ότι η πυραμίδα αυτή είναι μεγαλύτερη σε μέγεθος από τις πυραμίδες της αρχαίας Αιγύπτου. Στην κορυφή της πυραμίδας υπάρχουν δύο πολύ μεγάλες τρύπες,που το θαλασσινό νερό μπαίνει με υψηλή ταχύτητα κίνησης και μέσω μιας δεύτερης τρύπας τα μανιασμένα κύματα κυλούν σχηματίζοντας μια γιγαντιαία δίνη που κάνει τα νερά γύρω από αυτήν την αιτία για ένα τεράστιο κύμα και ομίχλη στην επιφάνεια της θάλασσας. Αυτή η νέα ανακάλυψη καθιστά τους επιστήμονες να αναρωτιούνται αν αυτό έχει μια επιρροή στα διερχόμενα σκάφη και αεροπλάνα και θα μπορούσε να είναι η αιτία για όλο το μυστήριο που περιβάλλει την περιοχή.

Λύθηκε το μυστήριο του Τριγώνου των Βερμούδων;
Το μυστικό κρυβόταν τόσα χρόνια στον πάτο της θάλασσας. Η θάλασσα ξέρει να κρατάει τα μυστικά της καλά. Το διάσημο τρίγωνο των Βερμούδων είναι η νοητή περιοχή νοτιοανατολικά του Μαϊάμι των ΗΠΑ όπου έχουν χαθεί αρκετά πλοία και αεροσκάφη με τρόπο ανεξήγητο. Η περιοχή ορίζεται από τις Βερμούδες, το Μαϊάμι και το Σαν Χουάν στο Πόρτο Ρίκο.
Στο παρελθόν έχουν αναφερθεί περιστατικά ανεξήγητων εξαφανίσεων όπως αυτή ενός ολόκληρου σμήνους μαχητικών αεροσκαφών που απογειώθηκε από τη Φλόριντα ή την πρόσφατη ξαφνική εξαφάνιση των USS Cyclops και Marine Sulphur Queen.
Γεγονός 1ο
Υπάρχουν αμέτρητες θεωρίες σχετικά με τις μυστηριώδεις εξαφανίσεις, πολλές από τις οποίες είναι τουλάχιστον αστείες. Οι πιο κοντινές στην πραγματικότητα είναι αυτές που σχετίζονται με φυσικά φαινόμενα. Για παράδειγμα, ένα χαρακτηριστικό φυσικό φαινόμενο της περιοχής είναι ότι οι πυξίδες δείχνουν τον πραγματικό Βορά, ή μάλλον, ο πραγματικός Βοράς συμπίπτει με το μαγνητικό Βορά. Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και στη θαλάσσια περιοχή της Ιαπωνίας. Επίσης η περιοχή φημίζεται για τις ισχυρές θαλάσσιες δίνες και τα κενά αέρος.
Γεγονός 2ο
Οι εταιρείες εξόρυξης πετρελαίου που χρησιμοποιούν πλωτές εξέδρες στη Βόρεια θάλασσα αντιμετωπίζουν πολλά χρόνια τώρα τον κίνδυνο να χτυπήσουν σε φλέβα φυσικού αερίου (μεθανίου) που βρίσκεται κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας. Το αποτέλεσμα σε μια τέτοια περίπτωση είναι καταστροφικό για την εγκατάσταση η οποία καταρρέει, ενώ στην χειρότερη περίπτωση μπορεί και να ανατιναχθεί. Εξαιτίας αυτού του φαινομένου έχουν καταστραφεί περισσότερες από 40 πλωτές εξέδρες εξόρυξης πετρελαίου σε όλο τον κόσμο.
Γεγονός 3ο
Στις Βόρειες ακτές της Βρετανίας οι ντόπιοι έχουν τις δικές τους ιστορίες για τις μυστηριώδεις εξαφανίσεις στη θάλασσα, έχουν τη δική τους εκδοχή του τριγώνου των Βερμούδων. Μέχρι που επιστήμονες που εξερευνούσαν το βυθό της περιοχής -οι ντόπιοι το λένε Witch Ground (περιοχή των μαγισσών) για προφανείς λόγους- ανακάλυψαν ένα παράξενο εύρημα τριακόσια μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας: Το ναυάγιο ενός μεγάλου σιδερένιου ψαράδικου σκάφους το οποίο μάλιστα έχει επικαθίσει στο βυθό με ένα ασυνήθιστο τρόπο.
Αμέσως σχηματίστηκε μια ομάδα αποτελούμενη από επιστήμονες θαλασσίων ερευνών, γεωλόγους, συμβούλους μεγάλων ναυτιλιακών επιχειρήσεων και ένα Βρετανικό κανάλι που ειδικεύεται στα ντοκιμαντέρ. Η ομάδα έφτασε στην περιοχή με όλο τον απαιτούμενο εξοπλισμό, ένα ειδικό μη-επανδρωμένο υποβρύχιο, κάμερες και το πλωτό τους εργαστήριο.
Το βαθυσκάφος εξέτασε καταρχήν το ναυάγιο και επιβεβαίωσε αυτό που είχαν δει οι πρώτοι που το ανακάλυψαν. Το πλοίο είχε βυθιστεί απότομα, σαν να είχε πέσει σε ελεύθερη πτώση από μεγάλο ύψος. Είχε δε κατακαθίσει στην πυθμένα της θάλασσας με το κύτος. Συνήθως τα ναυάγια όταν βυθίζονται κάθεται πρώτα η πρύμνη λόγω βάρους της μηχανής, ή η πλώρη αν έχει ρήγμα μπροστά όπως π.χ. έγινε στον Τιτανικό. Αυτό όμως δεν είχε ρήγμα πουθενά, δεν υπήρχε προφανής λόγος που βυθίστηκε. Πως εισχώρησε το νερό μέσα;

Και το συμπέρασμα...
Χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να συνδυαστούν τα τρία παραπάνω φαινόμενα για να εξηγηθεί το μυστήριο του Τριγώνου των Βερμούδων. Η ερευνητική ομάδα έστειλε το υποβρύχιο να ψάξει για γεωλογική δραστηριότητα στην περιοχή του Witch Ground. Έψαχναν συγκεκριμένα για δείγματα θειαφιού ή βακτηρίων που αναπτύσσονται κοντά σε κοιτάσματα θειαφιού και για ανθρακικό ασβέστιο. Δεν βρέθηκε τίποτα τέτοιο, γεγονός που υποδείκνυε την απουσία φυσικού αερίου. Όμως ο βυθός ήταν ιδιαίτερα τραχύς και είχε διαφορετική μορφολογία από τη γύρω περιοχή. Αυτό ήταν κλασσικό σημάδι υποβρύχιας δραστηριότητας φυσικού αερίου, αερίου παγιδευμένου ίσως βαθύτερα στον πυθμένα.
Με βάση αυτά τα στοιχεία λοιπόν οι επιστήμονες ανέπτυξαν την εξής θεωρία: Μεγάλες ποσότητες μεθανίου (φυσικό αέριο) παγιδεύονται σε υπόγειες στοές, αρκετά κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας. Η πίεση σιγά σιγά ανεβαίνει μέχρι που φτάνει σε τέτοιο σημείο που διασπά τα πετρώματα που συγκρατούν το αέριο παγιδευμένο. Η μεγάλη ποσότητα του αερίου απελευθερώνεται ξαφνικά αλλά χωρίς προηγούμενα σημάδια ή προειδοποίηση. Τα πλοία που πλέουν στην περιοχή βρίσκονται ξαφνικά κυριολεκτικά σε ένα κενό αέρος, χάνεται η θάλασσα από κάτω τους με αποτέλεσμα να κάνουν ελεύθερη πτώση προς το βυθό μέσα σε δευτερόλεπτα. Αμέσως μετά η θάλασσα κλείνει από πάνω τους μην αφήνοντας κανένα ίχνος του τι έγινε.
Οι φυσαλίδες του φυσικού αερίου όμως δεν σταματούν εκεί. Επειδή το μεθάνιο είναι ελαφρύτερο από τον αέρα συνεχίζει την πορεία του στον ουρανό. Έτσι και τα αεροπλάνα που πετούν στην περιοχή βρίσκονται ξαφνικά και αυτά μέσα στο απόλυτο κενό αέρος. Αν το μεθάνιο έχει μεγάλη πυκνότητα οι κινητήρες του αεροσκάφους σταματούν να λειτουργούν λόγω έλλειψης οξυγόνου. Αν πάλι το μεθάνιο έχει μικρή πυκνότητα είναι πολύ πιο εύφλεκτο με αποτέλεσμα να εκρήγνυται ακαριαία λόγω της θερμότητας από τους κινητήρες του αεροσκάφους.
Όλα τα στοιχεία που μπορεί να διασώθηκαν μετά από ένα τέτοιο γεγονός, από σωσίβια, υλικά μέχρι επιζώντες βρίσκονται και αυτά στον πάτο της θάλασσας, ίσως και κάτω από τον πυθμένα που βρίσκεται σε κατάσταση βρασμού εκείνη τη στιγμή.
Η θεωρία αυτή επιβεβαιώνεται από περιστατικά πλοίων τα οποία βρέθηκαν σε περιοχή διαρροής μεθανίου σε μικρότερη ποσότητα και διαπίστωσαν ότι η ίσαλός τους κατέβηκε αρκετά μέτρα.
Είναι αυτή η ανακάλυψη και η λύση του μυστηρίου; Αν και είναι η επικρατέστερη θεωρία μέχρι σήμερα που εξηγείται επιστημονικά, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά. Μερικές φορές όμως τα μεγάλα μυστήρια αποκαλύπτονται εντελώς τυχαία.
πηγή: www.e-nautilia.gr

Επιμέλεια: Δανάη Δ.

Διαβάστε περισσότερα »